TY - JOUR ID - 2021539 TI - واکاوی نقش علما و نهاد مذهب در جنگ‎های شاه‌ اسماعیل با تکیه بر جنگ چالدران JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 5 LA - fa SN - 2423-4028 AU - Ebrahim, Mohammadzadehmazinan AD - حوزوی - علوم اسلامی رضوی AU - Seyed hosein, Hosseini Sedigh AD - AU - Bashir, Seraji AD - Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 21 IS - 2 SP - 45EP - 64جنگ چالدران ,علما و روحانيان ,شاه اسماعيل ,صدر ,نهاد مذهب ,جنگ‌های شاه اسماعیل ,DO - 10.22034/tarikh.2025.2021539 AB - قدرت نظامی در تثبیت نظام سیاسی حکومت‌ها نقش پررنگی دارد. توانایی نظامی و دفع تهدیدهای سیاسی و مذهبی در دورۀ صفوی بر تداوم قدرت آنها افزود. در میان جنگ‌هایی که در دوره‌ی مزبور اتفاق افتاد، جنگ چالدران به‌لحاظ سیاسی ـ مذهبی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تاکنون نگاشته‌های فراوانی درباره‌ی جنگاوران این نبرد نگاشته شده، اما آنچه در میان بررسی‌ها و تألیف‌ها نتوانسته است موشکافانه تحلیل و تحقیق شود، نقش افرادی است که در کسوت عالم و روحانی در جنگ حاضر بودند؛ کسانی که از همان ابتدا در عرصه‌های گوناگون حکومت صفوی حضور فعال و پررنگی داشتند. کار آنان منحصر به امور قضایی، اداره‌ی امور دیوانی و دینی نبود و در دفع تهدیدهای نظامی نیز نقش‌آفرین بودند. هدف این پژوهش تبیین نقش علمای شیعه در جنگ چالدران است. یافته‌های این مقاله که به روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نگاشته شده است، نشان می‌‌دهد که علما و روحانیان، مانند قزلباش‌ها در میدان نبرد حاضر بودند و نقش‌های متعددی، ازجمله فرماندهی بخشی از سپاه صفویان را برعهده داشتند‌ و حتی تعدادی از آنان کشته شدند. ازاین‌رو باید نقش آنان همانند قزلباشان مد نظر قرار گیرد. UR - https://tarikh.nashriyat.ir/node/2021539 L1 - https://tarikh.nashriyat.ir/sites/tarikh.nashriyat.ir/files/article-files/2021539-1738831891.pdf ER -