TY  - JOUR
ID  - 414
TI  - گاه شمارى دوازده حیوانى و کاربرد آن در آثار تاریخى
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 5
LA  - fa
SN  - 2423-4028
AU  - Sayyed Mehdi, Jawdi
AD  - 
Y1  - 2005
PY  - 2005
VL  - 2
IS  - 2
SP  - 57EP  - 74گاه شمارى دوازده حیوانى ,تقویم ,محمود کاشغرى ,اسامى سالهاى ترکى ,آثار مکتوب تاریخى ,DO  - 
AB  - انسان به عنوان اشرف مخلوقات و موجود اندیشمند و مبتکر، آن گاه که پا به عرصه وجود نهاد، درصدد دست یافتن ابزارى برآمد تا بدان طریق بتواند با برنامه ریزى هاى صحیح و دقیق، حداکثر بهره مندى را از زمان براى غلبه بر موانع و مشکلات موجود در پیش گیرد و موجبات لازم را براى استمرار حیات خویش بیش از پیش فراهم سازد.

در این راستا این موجود متفکر، با تدبّر در آسمان ها و زمین و چگونگى استقرار سیارات و ستارگان و حرکت هماهنگ آن ها و قوانین حاکم بر این امور، به نوآورى جدیدى دست زد که بعدها به تقویم و گاه شمارى شهرت یافت، لکن این ابزار سنجش و تقسیم زمان، در برخورد با فرهنگ ها و نیازهاى اجتماعى در زمان ها و مکان هاى گوناگون در سطح جهان، صورت هاى متفاوتى را پذیرفت و به تبع آن، نام هاى مختلفى به خود گرفت که یکى از آن ها تقویم دوازده حیوانى است. خود این گاه شمارى نیز با عناوینى همچون تقویم هاى مغولى، خطایى، او یغورى، قیچاقى و ترکى، در برخى از مقاطع تاریخى، بهویژه دوره سلطه مغولان و عصر صفوى و حتى به طور نسبى تا سال 1304ق . در میان ساکنان بخش هایى از جهان، از جمله چین، ترکستان شرقى و ایران به کار گرفته شد.

براین اساس، مقاله حاضر در صدد آن است که به سبب کاربرد نسبى آن در برخى از آثار مکتوب تاریخى به پاره اى از موضوعات درباره این گاه شمارى، همچون منشأ پیدایش، دلیل نام گذارى، فلسفه نام سال ها و میزان و چگونگى به کارگیرى آن در نوشته هاى تاریخى بپردازد.
UR  - https://tarikh.nashriyat.ir/node/414
L1  - ER  -