TY  - JOUR
ID  - 874
TI  - زمینه‌ها و قالب‌های بازتاب باورها و شعائر شیعی در معماری ایران (قرون هشتم و نهم هجری)
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 5
LA  - fa
SN  - 2423-4028
AU  - Sadegh, Hadipanah
AD  - کارشناس ارشد - تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری
AU  - Zeynab, Omidian
AD  - استادیار - گروه تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری
AU  - Ali, Yahya’I
AD  - استادیار - گروه تاریخ تشیع دانشگاه حکیم سبزواری
Y1  - 2024
PY  - 2024
VL  - 20
IS  - 2
SP  - 117EP  - 143شرایط سیاسی و فرهنگی ,قرون هشتم و نهم هجری ,باورهای شیعی ,هنر شیعی در معماری ایران ,DO  - 
AB  - در سده های هشتم و نهم هجری قمری با روی کار آمدن حکومت ایلخانان و تیموریان و در پیش گرفتن سیاست تسامح گرایانه از سوی آنان، فصل تازه ای از حیات اجتماعی و سیاسی برای شیعیان رقم خورد. شیعیان رفته  رفته از حالت تقیه و انزوا خارج شدند و به نشر افکار  خود در زمینه های مختلف، ازجمله معماری و هنرهای وابسته بدان پرداختند. بنابراین، آثار معماری جایگاهی ویژه در عرصة شناسایی اندیشه ها و باورهای مذهبی و دینی شیعیان این دوره دارند. پژوهش حاضر ضمن شناسایی زمینة تاریخی باورها و شعائر شیعی در معماری ایرانی، به دنبال پاسخ به این پرسش  است که هنرمند شیعی چگونه باورهای خود را در معماری منعکس کرده و برای انتقال آنها از چه ابزار و قالبی بهره برده است؟ برای پاسخ به این پرسش، روش  تحقیق تاریخی به کار گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که باورهای مذهبی تشیع، هم در ظاهر و هم در باطن آثار و بناهای معماری این دوره تأثیر گذاشته است. هنرمند شیعی کوشیده است اندیشه و باورهای خود، همچون ارادت به ائمة اطهار(ع)، به ویژه امام علی(ع)، شهادتین، صلوات کبیره و موضوعاتی مانند آیات قرآنی و اسمای الهی، و احادیث و روایات قدسی و نبوی را از لابه لای نورها و رنگ ها، کتیبه ها و نقوش شمسه  متجلی سازد. افزایش نمودِ شعارها و باورهای شیعی نیز با تحولات سیاسی و اجتماعی این قرون، یعنی سقوط خلافت عباسی، تسامح مذهبی مغولان و نیز رشد تصوف و پیوند آن با تشیع، ارتباط تنگاتنگی داشته است.
UR  - https://tarikh.nashriyat.ir/node/874
L1  - https://tarikh.nashriyat.ir/sites/tarikh.nashriyat.ir/files/1402-10/7.pdf
ER  -