خلاصه محتویات
Article data in English (انگلیسی)
خـلاصة الــمحتویات
* * *
الدور السیاسى ـ الاجتماعى لکل من «البیگ و الترخان و التگین» فى تاریخ الاسلام
السید مهدى جوادی1
احتلت الالقاب الحکومیة مکانة خاصة فى التنظیمات السیاسیة و الاداریة فى فتره الحکم الاسلامی. و قد ورثت الحکومات الاسلامیة عدداً من الالقاب من الفترة التى سبقت ظهور الاسلام، ولکن استعمال اکثر هذه الالقاب کان قد شاع فى فترات تاریخیة مختلفة و فى بلدان عدیدة و کان لها اهمیة کبیرة و تأثیر على الاقوام المختلفة.
ان اعتناق الاسلام من قبل اقوام مختلفة کالترک و المغول و الهجرة التى قامت بها هذه الاقوام الى مختلف البقاع الاسلامیة کان له آثار مهمة و منها على سبیل المثال استخدام التنظیمات الاسلامیة لالقاب جدیدة تعود الى اصل ترکى او مغولى و کذلک استخدام هذه الالقاب فى المراحل التاریخیه التى اعقبت ذلک لتصبح جزءاً مهماً من العناوین والاصطلاحات السیاسیة ـ الاجتماعیة والاداریة الشائعة فى مؤسسات الدولة الاسلامیة.
* * *
مراسیم العزاء فى العصر القاجاری2
رضا رمضان نرجسی3
اتخذت المراسیم الخاصة بالمآتم الحسینیة فى ایران رونقاً خاصاً و اتساعاً ملحوظاً ایام حکم القاجارین وقدر افق هذه التطورات ظهور مراسیم باسالیب جدیدة لم تکن موجودة ایام الصفویین. تتضمن المقالة الحالیة بحثاً حول مراسیم العزاء و خصائصها فى العصر القاجارى و العصر الصفوى و مقارنة بین اسالیب کل من الفترتین المذکورتین.
* * *
نهج کتابة الرسالة فى ایران
مقصود رنجبر4
یشغل نهج کتابة الرسالة اهمیة خاصة فى میدان الفکر السیاسى و قد ترک آثاره فى المجتمعات الاسلامیة و فى ایران. یعتبر الخواجة رشید الدین فضل الله الهمدانى من ابرز الکتاب فى هذا المیدان و قد تضمّن کتابه النفیس المسمى جامع التواریخ افکاره فى هذا المجال. و له ایضاً کتاب مستقل یحتوى على ملاحظات حول نهج کتابة الرسائل بعنوان المکاتیب. تتناول المقالة الحالیة بحث طبیعة نهج کتابة الرسالة فى ایران و تتعرض الى اراء الخواجة رشیدالدین.
* * *
السنن التأریخیة فى النصوص القرآنیة حول المؤمنین
صادق گلستانی5
یعتبر موضوع تطبیق القانون فى المجتمع و فى التأریخ احد مواضیع الدراسات الاجتماعیة المهمة و بالاخص فى علم الاجتماع. من بین الاسئلة التى شغلت بال الباحثین فى مجال البحوث الاجتماعیة السؤال التالی:
هل هناک علاقة بین الاحداث التأریخیة و المجتمع أو العصور المختلفة ام أن تأریخ الانسان خاضع لقانون معین مما یجعل تکرار مثل هذه الحوادث امراً ممکناً.
یُستدل من بعض الآیات القرآنیة بأن هناک قوانین تتحکم بتأریخ الانسان و تسمى هذه القوانین بالسنن الالهیة، و عند ما یذکر لنا القرآن احداث الاقوام السابقة یدعونا ایضاً لاخذ العبرة من هذه الاحداث. هناک فى القرآن الکریم عدد من السنن التى تتعلق بالمؤمنین و هو الموضوع الذى یمثل محور البحث فى هذه المقالة.
فتوحات الخلفاء من وجهة نظر فقهاء الشیعة
محمدرضا هدایت پناه6
کان و ما یزال موضوع الفتوحات التى حدثت ایام الخلفاء و موقف امیرالمؤمنین(ع) من الفتوحات آنفة الذکر یلقى اهتمام المحافل العلمیة للشیعة و المجتمع الایرانى و من الاسئلة التى تثار فى هذا الصدد:
هل ان الامام علیه السلام کان مؤیداً لهذا الامر؟ هل اصدر ابنائه و اصحابه المقربین امراً بالمشارکة فى هذا الفتوحات ام ماذا؟
ینظر علماء الشیعة الى هذا الموضوع من زاویتین: زاویة فقهیة و اخرى کلامیة ـ تأریخیة.
تقدم المقالة نبذة عن احکام الجهاد الابتدائى و عن البلدان التى تمّ فتحها اما من خلال الحرب او بدون حرب ثم تبحث بعد ذلک آراء فقهاء الشیعة بهذا الشأن. و بما أن اذن الامام له دخل و تأثیر فى الاحکام المشار الیها فقد ابدى الفقهاء اهتماماً ملحوظاً بدراسة موقف امیرالمؤمنین(ع) من الفتوحات و کان نتیجة البحث أن برز اتجاهان احداهما مؤید و الآخر معارض.
تسلط المقالة الحالیة الضوء على الرأیین المذکورین و تقدم نبذة عن الأدلة التى تدعم الاتجاه الاول.
* * *
تشیّع الخلیفة الناصر لدین الله
محمدطاهر یعقوبی7
عُرف خلفاء بنى العباس بمیولهم الدینیة و کان لهذا الامر تأثیر على العلاقات بین الشیعة و السنة و على ما کان یجرى فى تلک الایام. لقد کان خلفاء بنى العباس بصورة عامة من اتباع المذهب السنى و کان بعضهم متعصباً لمذهبه و معادیاً للشیعة فى حین ان عدداً منهم کان یتعامل مع الشیعة ـ و لا سباب مختلفة ـ بصورة ایجابیة و کان لهم علاقات طیبة معهم. تذکر بعض المصادر التاریخیة بأن للناصر لدین الله و هو احد خلفاء بنى العباس میول للتشیع و قد ذهب البعض الى القول بأنه کان شیعیاً. تتعرض المقالة الحالیة الى الوثائق التاریخیة و الادلة التى تتحدث عن میول الخلیفة الناصر لدین الله و المذهب الذى کان یعتنقه و الى تعاطفه مع الشیعة و اکرامهم.
stcartsbA
-
one of the `Abbasid Caliphs, who, according to the historic references had Shiite inclinations and even it was mentioned that he was a Shi`ah. This article presents a research into the historical documents and the reasons concerning the ideological inclinations of this Caliph and the measures he took to revere the Shiites.
taken by Imam Ali (pbuh) about them have always been one of the common questions raised in Shiite academic circles as well as in our own society.
Did that respected Imam agree with this issue? Did he order his sons and companions to take part in these military conquests or not?
The Shiite scholars have reflected on this topic from both jurisprudential and historio-theological perspectives. This article, deals with the viewpoints of Shiite jurisprudents who have studied this issue with the intention to provide the commands about the primary Jihad (holy war) and the lands that have been conquered either peacefully or by waging war against each other. Due to the fact that in related commands, the permission of Imam has acrucial effect on the whole issue, jurisprudents have studied the permission and consent of Imam Ali (pbuh) concerning what had been conquered. Consequently there have been two types of perspectives in this regard, one for, and one against it. This article has dealt with both these perspectives, trying to present and clarify the confirmatory and favored points concerning the first perspective.
* * *
The Shiism of the Caliph Al-Nasir Li-din Allah
Mohammed Taher Ya`qubi8
-
-
-
-
-
paper, besides studying the nature of writing siyasat-nama in Iran, Khajah Rashid al-Din's reflections have also been reviewed.
* * *
Quranic Historical Pracices (Divine Sunna) about the Believers
Sadegh Golestani9
One of the basic topics in the field of sociological studies, particularly in sociology, is the discussion about the law-abiding nature of human societies and history. The question that whether the social and historical events belong to a specific society or a period of history or, in the contrary, the history of human beings follows a special order and a pattern of lawfulness that paves the grounds for the recurrence of its events, has been among the major concerns of the social thinkers and intelligentsia.
From among the various verses in the Qur'an it is understood that there are certain rules governing human history that is referred to as the Divine Practices. Therefore, when stating the historical events, these verses invite us to draw lesson from the destiny of the past generations. Some of these practices are specified to the group of the believers. The present paper seeks to study the verses related to these practices.
* * *
The Conquests of Muslim Caliphs According to Shiite Jurisprudents (Fuqaha)
Mohammed Reza Hedayat Panah10
Mourning In the Age of the Qajars11
Reza Ramazan Nargesi12
The age of Qajar rule in Iran was the era during which lamentation and mourning for Imam Hussein (A.S) gained widespread importance. In this era, beside the increase and expansion of mourning and the participation of all classes and groups in the mourning ceremonies, new methods for mourning were developed that had not existed in the age of Safavids.The present article deals with this topic especially in comparison to other forms of lamentation in the Safavid's era, casting light on the characteristics of mourning ceremonies in the age of Qajars in particular.
* * *
-
-
Writing Siyasat-nama in Iran
Maqsud Ranjbar13
-
-
Siyasat-nama(literally "advice for rulers illustrated by historical anecdotes") are among the important and effective domains of political thoughts within the Islamic societies,especially in Iran. One of the distinguished writers of this field is Khajah Rashid al-Din Fazlullah Hamadani that has mentioned all these valuable thoughts in the folds of his invaluable book, Jami` al-Tawarikh. Also a separate book called Makatib (The Letters) has been left from him that contains important political thoughts that normally comes in the form of advice for rulers and their executives on politics and statecraft. In the present
Abstracts
* * *
The Socio-Political Role of Beig, Tarkhan, and Tagin in Islamic History
Seyed Mahdi Javadi14
The governmental titles have earned a particular position in the political-administrative institutions of the Islamic period. In spite of the fact that some of these titles and labels are the heritage of the pre-Islamic era that have been extended to the Islamic era, most of them have been influenced by different nations and sects in various historic eras and different geographic places. The conversions of Turks and Mongols into Islam and their migration to numerous spots in the Islamic countries have had important consequences. One of such consequences is the titles, labels and particular Turkish and Mongolian expressions in the Islamic institution and the continuance of their use in different historic eras that form an important part of the titles and socio-political and administrative expressions of the Islamic organizations (institutions).
* * *
راهنماى اشتراک فصلنامه تاریخ در آینه پژوهش
1. در صورت تمایل، وجه اشتراک را به حساب جارى 1001 بانک ملى شعبه مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره) کد 2723 (قابل پرداخت در سراسر کشور) واریز نموده و اصل فیش بانکى یا تصویر آن را همراه برگ اشتراک و مشخصات کامل خود، به نشانى دفتر فصلنامه ارسال نمایید.
2. در صورت تغییر نشانى خود، فصلنامه را از نشانى جدیدتان مطلع سازید.
3. در کلیه مکاتبات خود، شماره اشتراکتان را قید فرمایید.
4. بهاى اشتراک داخل کشور، سالانه (4 شماره) 16000 ریال (تک شماره 4000 ریال). توجه: در صورت افزایش نرخ فصلنامه، مبلغ مزبور از موجودى شما کسر مى شود.
نشانى دفتر فصلنامه
آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره) ـ فصلنامه تاریخ در آینه پژوهش.
تلفن 2113689 ـ دورنگار 2936002 (0251)
…-…>
برگ درخواست اشتراک
اینجانب: … سطح تحصیلات: …
مشترک: حقیقى o حقوقى o به نشانى ذیل، متقاضى دریافت مجله مى باشم.
استان: … شهرستان … خیابان … کوچه …پلاک …
صندوق پستى: … تلفن … کد شهرستان …
لطفاً شماره … تا شماره … مجله را به نشانى فوق ارسال نمایید.
در ضمن، فیش بانکى به شماره … به مبلغ … ریال
به پیوست ارسال مى گردد.
تاریخ /
1 . احد طلبة الدکتوراه فى التاریخ و الحضارة الاسلامیة.
2 . المقالة الحاضرة هى جزء من بحث شامل و مفصل عن مقتل الامام الحسین(ع) و قد سبقه بحث حول تاریخ مراسیم العزاء فى العصر الصفوی.
3 . ماجستیر فى علم الاجتماع.
4 . احد طلبة الدکتوراه ـ قسم العلوم السیاسیة.
5 . طالب ماجستیر فى علم الاجتماع.
6 . ماجستیر فى التأریخ.
7 . ماجستیر فى تأریخ الاسلام.
8. a Master's degree in the Islamic History
9. a graduate student in sociology.
10. a graduate student in Islamic History.
11. The present article is a part of an expansive research with regard toMaghtal (writings about the martyrdom of Ahlulbait). Since the previous part of this research is about the history of mourning in the age of Safavids, this article takes a comparative approach to the mourning both in the era of Qajars and in the age of Safavids.
12. a Master's degree in sociology.
13. A PhD student of political sciences.
14. a PhD student in the history & civilization of Muslim Nations.
