سال پانزدهم، شماره اول، پياپي 44، بهار و تابستان 1397

امير اشتري / دانش‌پژوه دکتري تاريخ مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره    amir223@chmail.ir
محسن رنجبر / دانشيار مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني ره         ranjbar@qabas.net
دريافت: 06/10/96ـ پذيرش: 21/04/97
چکيده
ضرورت و اهميت اعتبارسنجي اخبار مربوط به امامان معصوم عليهم السلام، به‌ويژه در منابع شيعي، برکسي پوشيده نيست. مقالة پيش‌رو، بررسي اعتبار اخبار بخش «امام حسين عليه السلام» در کتاب «اثبات الوصيه» (منسوب به مسعودي) است که با توجه به عدم ذکر اسناد بيشتر اخبار در اين کتاب، از جمله اخبار اين بخش، به پي‌جويي عين يا مشابه اخبار در ديگر کتاب‌هاي تاريخي و حديثي پرداخته است. ازآنجاكه اعتبارسنجي اخبار تنها شامل بررسي اسناد آنها نمي‌شود، به بررسي محتوايي اخبار نيز توجه شده است، هرچند اين توجه وجهة همت مقاله قرار نگرفته است. اين بررسي نشان مي‌دهد با اينکه اخبار اين بخش بدون ذکر سند بيان شده، اما عين يا مشابه بيشتر آنها در ديگر کتاب‌هاي تاريخي و حديثي يافت مي‌شود. تصوير کلي، که اين کتاب از امام حسين عليه السلام ارائه مي‌دهد، تصويري ماورايي و بدون توجه به جنبة مادي و تاريخي زندگي ايشان است. اين تصوير، حتي در ارائة حادثة خونبار عاشوراي 61 هجري نيز دنبال شده است. در خصوص علت عدم ذکر اسناد، به نظر مي‌رسد مؤلف اين کتاب، علاقة وافري به نقلِ مضمون اخبار داشته است.
کليدواژه‌ها: اثبات‌الوصيه، امام حسين عليه السلام، رويدادهاي غيرطبيعي، اخبار غيبي، اخبار تاريخي.