سال پانزدهم، شماره دوم، پیاپی 45، پاییز و زمستان 1397

حسین حسینیان مقدم / دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه    Moghadam@rihu.ac.ir
محمدمهدی حسینیان مقدم / دانشجوی کارشناسی ارشد کلام اسلامی مؤسسه امام صادق علیه السلام    mmhm989@gmail.com
دریافت: 23/8/97 ـ پذیرش: 8/12/97
چکیده
امامت اصولی‎ترین مسئله در اندیشۀ شیعی و چالش‎برانگیزترین موضوع در جهان اسلام، و مصداق‎یابیِ امام در میان شیعه، تنش زاترین مسئله بوده است. برخی معیارهای ارائه شده برای شناخت امام بر این تنش افزوده است. در اختیار داشتن «سلاح رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم» به عنوان نشانۀ امامت، نزاع‎های درون‎شیعی را عمیق تر کرده و هریک از مدعیان امامت، بر آن اساس، ادعای امامت داشته‎اند. پژوهش حاضر با رویکردی علمی بر آن است تا نقش سلاح را به عنوان معیاری در شناخت امام بررسی کند. این مسئله نیازمند مطالعۀ گزاره‎های تاریخی و روایات شیعی و در واقع، مطالعه ای میان رشته‎ای است که در مقام داوری، با آمیزه ای از توصیف نقلی و تحلیل عقلی دامنۀ تحقیق را جمع کرده و درصدد پاسخ‎گویی به پرسش‎های تحقیق براساس مفهوم و قلمرو معنایی «سلاح» و نیز کاربرد سلاح رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در گزاره‎های حدیثی ـ تاریخی و نیز کلامی ـ تاریخی است و دریافته که انشعاب شیعه پس از عاشورا، زمینه‎ساز پیدایش جریان‎های انحرافی و مدعی امامت شد و نشانه‎هایی مانند «سلاح» به عنوان نماد امامت برای اثبات ادعای آنان ظهور و بروز یافت، که با واکنش امامان معصوم علیهم السلام روبه‎رو گردید و این نشانه، معیاری در شرایط زمانی و سیاسی خاص شمرده شد.
کلید واژه ها: امام، امام‎شناسی، نشانه‎های امام، سلاح رسول‎خدا صلی الله علیه و آله و سلم.