سال شانزدهم، شماره دوم، پياپي 47، پاييز و زمستان 1398

محمدرضا احمدي ندوشن / استاديار گروه تاريخ دانشگاه اراک     mrahmadi1349@gmail.com
دريافت: 15/07/98ـ پذيرش: 07/12/98
چکيده
جانشيني پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم و رويداد غدير همواره مطمح‌نظر عالمان شيعه و سني بوده است، مستشرقان نيز بدين موضوع پرداخته‌اند. اين پژوهش رويکرد مستشرقان به رويداد غدير را ارزيابي مي‌کند. برخي پژوهشگران رويکردها را بررسي کرده، اما آنها را ارزيابي ننموده‌اند. نگارنده درصدد ارزيابي رويكرد مستشرقان به رويداد غدير با استناد به منابع معتبر تاريخي و حديثي است. بدين‌روي، با روش توصيفي ـ تحليلي و با ابزار کتابخانه‌اي به اين نتيجه دست يافته که برخي از مستشرقان با تکيه بر برخي از منابع اهل‌سنت، منکر رويداد غدير شده‌اند که اين با دلايل فراواني از شيعه و سني بر وقوع اين رويداد با چالش روبه‌روست. برخي از مستشرقان نيز به تحريف رويداد غدير و يا موروثي دانستن جانشيني روي آورده‌اند که به نظر مي‌رسد ناآشنايي دقيق با باورهاي شيعه سبب رويکرد مذکور گرديده است. اسناد فراوان دالّ بر ضرورت جانشيني امام علي عليه السلام رويکرد مستشرقان را با چالش جدي روبه‌رو مي‌کند. از سوي ديگر، برخي از مستشرقان رويداد غدير را بي‌طرفانه بررسي کرده‌اند.
کليدواژه‌ها: جانشيني پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم، غديرخم، رويکرد مستشرقان، اعتبارسنجي.