, Volume 7, Issue 2, No 26, Year 2025 , Pages 99-124
Scientific and Cultural Societies and Circles under Buwayhids
Article Type:
Promotional
Writers:
Maryam Shakeri / M.A in History of Civilization of Islamic Nations/ Islamic Azad University of Shahr-e Rey / shakeri_50@yahoo.com
Sayyid Ahmad Reza Khezri / Associate Professor in Tehran University
Abstract:
One of the features of Buwayhid period was the plentitude of circles and holding scientific and cultural meetings. Baqdad, the capital of Islamic caliphate and a center for cultural and sectarian discussions and interactions, gained an opportunity for emergence of various thoughts. Different scientific societies and meetings were always held in Baqdad, in which individuals with various thoughts, enjoying an equal opportunity and support from the government, would state their scientific and religious ideas, answering the opponents' questions and objections.
The present article is seeking to briefly introduce some of the scientific circles and meetings in the abovementioned period to investigate their goals, the way of formation and the subjects discussed in those meetings as well as the participants therein
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :مجالس و انجمن‌های علمی و فرهنگی دوران آل‌بویه / مریم شاکری / سید‌احمدرضا خضری
Abstract:
یکی از ویژگی های دوره آل بویه برپایی مجالس و نشست های علمی و فرهنگی در آن دوره است. بغداد مرکز خلافت اسلامی که مرکز تبادل آراء و تعاملات فرهنگی و فرقه ای بود، در این دوره، فرصت ظهور و بروز اندیشه های مختلف را فراهم آورد. هر روز مجالس و انجمن های مختلف علمی در بغداد تشکیل می شد و صاحبان اندیشه های گوناگون با استفاده از فرصت های برابر و حمایت از جانب حکومت، افکار و اندیشه های علمی و مذهبی خود را بیان کرده و به شبهه ها و ایراد های مخالفان خود پاسخ می دادند.
این مقاله در پی آنست که پس از معرفی اجمالی برخی از مجالس و محافل علمی دروه مورد بحث، اهداف، چگونگی تشکیل، موضوعات مورد بحث و شرکت کنندگان در آن مجالس را واکاوی نماید، و نقش دولت آل بویه را در تولید و ترویج علم ارائه کند.
References:
- ابن ابي طاهر، احمد، بغداد، مصر، الازهر، نشر الثقافة، 1949.
- ابن اثير، علي ابن‌ابي الكرم، الكامل في التاريخ، شيري، علي (مصحح) لبنان بيروت، دارالاحياء التراث العربي، 1408، جلد چهارم.
- ابن‌جوزي، عبدالرحمن ابن‌علي‌بن محمد، المنتظم في تاريخ الامم و الملوك، مصحح عطا محمدبن عبدالقادر و مصطفي، بيروت، دارالکتب العلمية، 1412ق.
- ابن‌حوقل، صوره الارض، ترجمه جعفر شعار، تهران، امير كبير، 1346.
- ابن‌خلكان، احمد‌بن علي، وفيات الاعيان و انباء الزمان، مصحح عبدالرحمن محمد مرعشي، بيروت، داراحياءالتراث العربي، موئسسه التاريخ العربي، 1417 ق/ 1997 م/ 1375ش، جلد چهارم.
- ابن‌شهر آشوب، محمدبن‌علي، معالم‌العلما، نجف، مطبعة الحيدرية، 1380هـ.ق.
- ابن‌نديم، محمدبن اسحاق، الفهرست، مصحح محمد تجدد، چاپ سوم، تهران، اميركبير، 1366.
- ابو زهره، محمد، الشافعي في حياته و عصره آراء و فقهه، قاهره، بي‌تا، 1848.
- ت. ج. ديور، اخوان الصفا، دائرة المعارف بزرگ اسلامي، ترجمه عباس شوقي،زير نظر كاظم موسوي بجنوردي، تهران، مرکز دائرة المعارف الاسلامي، 1368.
- توحيدي، ابو حيان، الامتاع و الموانسه، ويرايش احمد امين و احمد الزين، بيروت، دارالمكتبه الحياه، بي‌تا.
- توحيدي، ابوحيان، الهوامل والشوامل، تصحيح فواد سزگين، احمد امين، فرانكفورت، منشورات معهد تاريخ العلوم العربيه، 2000 م.
- توحيدي، ابوحيان، البصاير و الذحائر، مصحح مرداد القاضي، بيروت، صادر، 1998، 1408.
- توحيدي، ابوحيان، الصداقه والصديق، قسنطنطنيه، مطبعه الجوائب، 1412.
- توحيدي، ابوحيان، مثالب الوزيرين، محمدبن نايب الطنجي (ويرايش)، المجمع العربي، دمشق، المجمع العربي، 1965.
- توحيدي،ابوحيان، المقابسات، تهران، نشر دانشگاهي، 1366.
- ثعالبي، عبدالملك‌بن محمدبن اسماعيل، يتيمه الدهر، محقق و مصحح، عبدالحميد، محمد محي الدين، چاپ دوم، القاهره، مطبعة السعاده ، 1375.
- ج. م. عبدالجليل، تاريخ ادبيات عرب، آذر تاش آذرنوش، چ سوم، تهران، امير كبير، 1376.
- جلالي، لطف الله، «ماتريديه» هفت آسمان ش 23، سال ششم تا پاييز 1383.
- حريري بصري، قاسم‌بن‌علي، مقامات حريري، ترجمه طواق گلدي گلشاهي، تهران، 1387.
- حسيني دشتي، سيدمصطفي، معارف و معاريف، چاپ دوم، قم، صدر، بي تا.
- حسيني قائم‌مقامي، سيدعباس، «گذري بر روش و انديشه كلامي‌شيخ مفيد»، مجموعه مقالات كنگره شيخ مفيد، ج 7.
- حموي، ياقوت، معجم‌البلدان، مصحح فريد عبدالعزيز جندري، بيروت، دارالکتب العلميه، 1192.
- خطيب بغدادي، احمدبن‌علي، تاريخ بغداد، بيروت دارالکتب العلميه، 1421.
- دهخدا، علي‌اكبر، لغتنامه، تهران، موسسه دهخدا، سال نشر، ج 3.
- راغب اصفهاني، حسين‌بن محمد، محاضرات الادبا، قم مکتب الحيدريه، 1374.
- زرياب، عباس، ابوبكر باقلاني، دانشنامه جهان اسلام، زير نظر: غلامعلي حداد عادل، تهران، بنياد دائرةالمعارف اسلامي، 1375.
- زيدان، جرجي، تاريخ تمدن اسلام، ترجمه علي جواهر كلام، چاپ دهم، تهران امير كبير، 1382.
- سبکي، تاج‌الدين، طبقات الشافعية الکبري، مصحح محمود طناحي، عبدالفتاح الحلد، لازهر، هجر، 1992.
- سجستاني، ابوسليمان، رساله في الكمال الخاص نبوغ الانسان، مصحح بدوي، بي‌جا، ناشر بي‌تا.
- سيدمرتضي، الفصول المختارة، تحقيق سيد علي ميرشريفي، بيروت، دارالمفيد، 1414.
- شلبي، احمد، تاريخ آموزش در اسلام، ترجمه محمدحسين ساكت چ چهارم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1383.
- شيخ مفيد، مجالس در مناظرات، ترجمه آقاجمال محمدبن آقا حسين محقق خوانساري، تصحيح، خان بابا مشار، تهران، طراوات، 1362.
- طوسي، محمدبن‌حسن، الفهرست، قم، شريف، بي‌تا.
- عمر فروخ، اخوان الصفا، ترجمه علي‌محمد كاردان، تاريخ فلسفه در اسلام، جمع آوري ت. ج. دير، تهران، عطائي، 1362.
- غزالي، ابوحامد، احياء علوم الدين، بيروت، بي‌جا، 1403ق.
- غنيمه، محمد عبدالرحيم، تاريخ دانشگاه‌ها بزرگ اسلامي، ترجمه نورالله كسائي، چاپ سوم، تهران، چاپ دانشگاه، 1373.
- فاخوري، حنا، تاريخ ادبيات زبان عربي، ترجمه عبدالمحمد آيتي، تهران، توس، چاپ سوم، 1374.
- فاخوري، حنا، تاريخ فلسفه در جهان اسلام، ترجمة عبدالمحمد آيتي، چ پنجم، تهران، علمي‌و فرهنگي، 1377.
- فخري، ماجد، سير فلسفه در جهان اسلام، ترجمه نصرالله پور جواد، تهران، دانشگاهي، 1372.
- كرمر، جوئل، احياي فرهنگي در عهد آل بويه، ترجمه محمدسعيد حنايي كاشاني، تهران، مركز نشر دانشگاهي، 1375.
- كريمي‌زنجاني، محمد، مدخل سيدمرتضي، دايرة المعارف تشيع، زير نظر صدر حاج سيد جوادي، احمد، تهران، سعيد محبي، 1375.
- گرجي، ابوالقاسم، تاريخ فقه و فقها، تهران، سحت، 1380.
- محمدزاده، مرضيه، مدخل سيدرضي در دايرة المعارف تشيع، تهران، سعيد محبي، 1315.
- محيي‌الدين، عبدالرزاق، ادب المرتضي، من سيرته و آثاره، ترجمه جواد محدثي، تهران، اميركبير، 1373.
- مسعودي، علي‌بن حسين، التنبيه والاشراف، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، علمي‌و فرهنگي، 1365
- مقدسي، محمدبن‌احمد، احسن التقاسيم في معرفة الأقاليم، ترجمه علي‌نقي منزوي، تهران، نشر مؤلفغان و مترجمان، 1361.
- منطقي سجستاني، ابوسليمان، صوان‌الحکمة، مصحح عبدالرحجان بدرزي، تهران، بنياد فرهنگ ايران، 1374.
- ميرمحمد شريف، تاريخ فلسفه در اسلام، ترجمه نصرالله پورجوادي، جمع آوري ت. ج. ديور، تهران، عطائي، 1362.
- نجاشي، رجال النجاشي، فم، مکتبة الدواري، بي‌تا.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Shakeri, Maryam, Khezri, Sayyid Ahmad Reza .(2025) Scientific and Cultural Societies and Circles under Buwayhids. , 7(2), 99-124
Maryam Shakeri; Sayyid Ahmad Reza Khezri."Scientific and Cultural Societies and Circles under Buwayhids". , 7, 2, 2025, 99-124
Shakeri, M, Khezri, S.(2025) 'Scientific and Cultural Societies and Circles under Buwayhids', , 7(2), pp. 99-124
