, Volume 1, Issue 2, No 2, Year 2025 , Pages 111-162
تعامل طبقات اجتماعى ایران عهد ساسانى با اعراب مسلمان در فتح ایران
Article Type:
Promotional
Writers:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تعامل طبقات اجتماعى ایران عهد ساسانى با اعراب مسلمان در فتح ایران
Abstract:
موضِع طبقات اجتماعى ایران در برابر حمله مسلمانان عرب، از مهم ترین مسائلى است که باید در فتح ایران به آن توجه داشت، زیرا این مسئله از جمله اسرار پیروزى مسلمانان و سقوط نسبتاً سهل امپراتورى ساسانى است.
متأسفانه مورّخان اسلامى که عمدتاً تحت تأثیر پیروزى برق آساى مسلمانان قرار گرفته اند، بیشتر به عوامل مثبت و برترى قواى اسلام از نظر روحى و معنوى اشاره کرده و تا حدودى نیز از عوامل ضعف دولت ساسانیان یاد کرده اند، اما به این مسئله سرنوشت ساز و حساس، یعنى موضع طبقات گوناگون ایرانى که نقش عمده اى را در سقوط ساسانیان و پیروزى مسلمانان ایفا کرده اند، کمتر توجه داشته اند.
در این مقاله کوشیده ایم یک شماى کلى از موضِع ایرانیان در برابر حمله مسلمانان به دست دهیم.
References:
- 1ـ ابن اثیر، عزّالدین على، کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران، ترجمه ابوالقاسم حالت، تهران، مؤسسه مطبوعاتى على اکبر علمى، [بى تا].
- 2ـ ابن اعثم کوفى، الفتوح، ترجمه محمدبن احمد مستوفى هروى، به کوشش غلامرضا طباطبائى مجد، تهران، انتشارات انقلاب اسلامى، 1372.
- 3ـ ابن العبرى، ابوالفرج هدون، تاریخ مختصر الدول، ترجمه محمدعلى تاج پور، و حمشت اللّه ریاحى، تهران، اطلاعات، 1364.
- 4ـ ابن خلدون، عبدالرحمن، تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتى، چاپ اول: تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، 1364.
- 5 ابن خلدون، مقدمه ابن خلدون، ترجمه پروین گنابادى، چاپ هفتم: تهران انتشارات علمى و فرهنگى، 1369.
- 6ـ ابن طباطبا، محمدبن على (ابن طقطقى)، تاریخ فخرى، ترجمه وحید گلپایگانى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1367.
- 7ـ ادوارد برون، تاریخ ادبى ایران از قدیمى ترین روزگار تا زمان فردوسى، ترجمه على پاشا صالح، چاپ سوم، تهران، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، 1369.
- 8ـ اشپولر، برتولد، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامى، ترجمه جواد فلاطورى، چاپ سوم: تهران، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، 1369.
- 9ـ اصفهانى، حمزة بن حسن، تاریخ پیامبران و شاهان، ترجمه جعفر شعار، تهران، انتشارات بنیاد فرهنگ ایران، [بى تا].
- 10ـ امین، احمد، فجرالاسلام (پرتو اسلام)، ترجمه عباس خلیلى، چاپ سوم: تهران، سازمان چاپ و انتشارات اقبال، 1356.
- 11ـ بلاذرى، احمدبن یحیى بن جابر، فتوح البلدان، به کوشش محمد توکل، تهران، نشر نقره، 1367.
- 12ـ بلعمى، ابوعلى محمدبن محمد، تاریخ بلعمى، به کوشش محمد پروین گنابادى و ملک الشعراء بهار، تهران، کتابفروشى زوّار، 1341.
- 13ـ تاجبخش، احمد، تاریخ مختصر تمدن و فرهنگ ایران قبل از اسلام، تهران، انتشارات دانشگاه ملى ایران، 2535.
- 14ـ ثعالبى نیشابورى، ابومنصور عبدالملک بن محمد بن اسماعیل، غرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم، ترجمه محمد فضائلى، چاپ اول: تهران، نشر نقره، 1368.
- 15ـ جعفرى، جعفربن محمد بن حسن، تاریخ یزد، به کوشش ایرج افشار، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1343.
- 16ـ جهشیارى، الوزراء والکتّاب، قاهره، چاپ مصطفى سقاء، 1938.
- 17ـ حسینى فسایى، حاج میرزا حسن، فارسنامه ناصرى، به کوشش منصور رستگارى فسایى، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، 1367.
- 18ـ خواندمیر، غیاث الدین، حبیب السیر، به کوشش استاد جلال الدین همائى، تهران، کتابفروشى خیام، 1333.
- 19ـ دینورى، ابوحنیفه احمد بن داود، اخبار الطوال، ترجمه محمود مهدوى دامغانى، چاپ دوم: تهران، نشر نى، 1366.
- 20ـ زرین کوب، عبدالحسین، تاریخ مردم ایران قبل از اسلام، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، 1368.
- 21ـ زمخشرى، محمود بن عمر، ربیع الأبرار ونصوص الأخبار، تحقیق سلیم نعیمى، بغداد، مطبعة المعانى، [بى تا]
- 22ـ زیدان، جرجى، تاریخ تمدن اسلام، ترجمه على جواهر کلام، چاپ هشتم: تهران، چاپخانه سپهر، 1373.
- 23ـ طبرى، محمدبن جریر، تاریخ طبرى، ترجمه ابوالقاسم پاینده، چاپ دوم: تهران، انتشارات اساطیر، 1364.
- 24ـ عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1363.
- 25ـ فراى، ریچارد، تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه، ترجمه حسن انوشه، تهران، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، 1363.
- 26ـ فراى، ریچارد، عصر زرین فرهنگ ایران، ترجمه مسعود رجب نیا، چاپ دوم: تهران انتشارات سروش، 1363.
- 27ـ فراى، ریچارد، میراث باستانى ایران، ترجمه مسعود رجب نیا، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1368.
- 28ـ قمى، حسن بن محمد بن حسن، تاریخ قم، ترجمه حسن بن على على بن حسن بن عبدالملک قمى، به کوشش سید جلال الدین طهرانى، تهران، انتشارات توس، 1361.
- 29ـ کریستن سن، آرتور، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمى، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1367.
- 30ـ گیرشمن، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معین، چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1364.
- 31ـ مجلسى، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح محمدباقر محمودى، تهران، سازمان چاپ وزارت ارشاد اسلامى، 1365.
- 32ـ مستوفى، حمداللّه، تاریخ گزیده، به کوشش عبدالحسین نوائى، چاپ سوم: تهران، مؤسسه انتشارات امیر کبیر، 1364.
- 33ـ مسعودى، ابوالحسن على بن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 2536.
- 34ـ مسکویه رازى، ابوعلى، تجارب الامم، ترجمه ابوالقاسم امامى، تهران، انتشارات سروش، 1369.
- 35ـ مطهرى، مرتضى، خدمات متقابل اسلام و ایران، چاپ دوازدهم، قم، انتشارات صدرا، 1362.
- 36ـ معینى، محمد، فرهنگ فارسى، چاپ هشتم: چاپخانه سپهر، 1371.
- 37ـ مفید، محمدبن نعمان، الارشاد، ترجمه و شرح سید هاشم رسولى محلاتى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمیه اسلامیه، [بى تا].
- 38ـ مقدسى، ابوعبداللّه محمدبن احمد، احسن التقاسیم فى معرفة الأقالیم، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان ایران، 1361.
- 39ـ مؤلف نامعلوم، تاریخ سیستان، به کوشش ملک الشعراء بهار، تهران، کتابخانه زوّار، [بى تا].
- 40ـ مؤلف نامعلوم، حدود العالم من المشرق الى المغرب، به کوشش منوچهر ستوده، چاپ اول: تهران، کتابخانه طهورى، 1362.
- 41ـ مؤلف نامعلوم، مجمل التواریخ و القصص ، به کوشش محمد رضا دارنده، چاپ دوم: کلاله خاور، [بى تا].
- 42ـ وزیرى، احمدعلى خان، تاریخ کرمان، به کوشش محمدابراهیم باستانى پاریزى، تهران، انتشارات علمى تاریخ، 1358.
- 43ـ یعقوبى، احمدبن واضح، البلدان، ترجمه محمد ابراهیم آیتى، بنگاه ترجمه و نشر کتاب، [بى تا].
- 44ـ یعقوبى، احمد، تاریخ یعقوبى، ترجمه محمد ابراهیم آیتى، چاپ پنجم: تهران، شرکت انتشارات علمى و فرهنگى، 1366.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Asghar.(2025) تعامل طبقات اجتماعى ایران عهد ساسانى با اعراب مسلمان در فتح ایران . , 1(2), 111-162
Asghar ."تعامل طبقات اجتماعى ایران عهد ساسانى با اعراب مسلمان در فتح ایران ". , 1, 2, 2025, 111-162
, A.(2025) 'تعامل طبقات اجتماعى ایران عهد ساسانى با اعراب مسلمان در فتح ایران ', , 1(2), pp. 111-162
