, Volume 3, Issue 2, No 10, Year 2025 , Pages 5-34
نقش شخصیت ها در تاریخ
Article Type:
Promotional
Writers:
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نقش شخصیت ها در تاریخ
Abstract:
بحث «نقش شخصیت ها در تاریخ» از مباحث مهم فلسفه نظرى تاریخ و جامعه شناسى تاریخى پویا (کلان) است. با توجه به تعریف هاى مختلف از عنوان شخصیت در علوم مختلف و حتى از نگاه فیلسوفان تاریخ، منظور از شخصیت در این پژوهش، مجموعه ویژگى هاى روحى و جسمى یک فرد است، اعم از این که این فرد از نخبگان و نوابغ باشد یا یک فرد عادى. این تعریف با تعریف جامعه شناسى جدید و نیز تعریف برخى فلاسفه تاریخ از شخصیت، منطبق است.
منظور از تاریخ در مباحث فلسفه تاریخ و جامعه شناسى تاریخ پویا، فرآیند کلى حوادث و تحولات جوامع انسانى در طول زمان است که معمولا پدیده اى وراى رخ دادها و انسان هاست و نیز هویتى مستقل از رخ دادها و اشخاص و محیط بر آن ها دارد.
درباره نقش شخصیت ها در تاریخ، نظریه ها و مکتب هاى گوناگونى وجود دارد. آیین اسلام نیز در این زمینه دیدگاه خاصى دارد. در این پژوهش، دیدگاه ها و نظریه هاى مختلف، طرح و نقد مى شود و دیدگاه اسلام تبیین مى گردد.
References:
- 1. قرآن کریم.
- 2. نهج البلاغه.
- 3. آرون ریمون، مراحل اساسى سیر اندیشه در جامعه شناسى، ترجمه باقر پرهام، چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1381.
- 4. آکویناس، سن توماس، «حکومت الهى»، ترجمه سید عبدالله انوار، به نقل از: فلسفه نظرى، تألیف گروه فلسفه و منطق، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362.
- 5. اپیکور، «اصول نظریات اپیکور»، ترجمه رضا صدوقى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362.
- 6. ارسطو، «اخلاق نیکو ماخوس»، ترجمه ع.احمدى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، تهران، انتشارات علمى وفرهنگى، 1362.
- 7. ارسطو، سیاست، ترجمه حمید عنایت، چاپ سوم: تهران، شرکت سهامى کتاب هاى جیبى، 1358.
- 8. ادواردز پل، فلسفه تاریخ (مجموعه مقالات از دائرة المعارف فلسفه)، ترجمه بهزاد سالکى، چاپ اول: تهران، پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى، 1375.
- 9. اسپینوزا باروخ، مبانى زندگى اخلاقى، ترجمه ابوطالب صارمى، به نقل از: فلسفه نظرى، تهیه شده توسط مجموعه فلسفه ومنطق وزارت فرهنگ وآموزش عالى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362.
- 10. افلاطون، جمهوریّت، ترجمه فؤاد روحانى، چاپ پنجم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى.
- 11. البرو مارتین، مقدمات جامعه شناسى، ترجمه منوچهر صبورى، چاپ اول: تهران، نشرنى، 1380.
- 12. اورلیوس مارکوس، اندیشه ها، ترجمه رضا صدوقى.
- 13. باب الحوائجى، نصراللّه، فروید چه مى گوید؟، چاپ دوّم: [بى جا]، انتشارات دریا، 1347.
- 14. برس اولیور استُلى و بولک آلن، فرهنگ اندیشه نو، ترجمه گروه مترجمان، ویرایش ع.پاشایى، چاپ دوم: تهران، انتشارات مازیار، 1378.
- 15. بنى صدر ابوالحسن، کیش شخصیت، [بى جا، بى نا]، 1355.
- 16. پله خانف کَئورک، نقش شخصیت در تاریخ، ترجمه شهرام کامکار،[تهران]، انتشارات مهر، 2537 (1357).
- 17. ترنر جاناتان اچ، مفاهیم و کاربردهاى جامعه شناسى، ترجمه محمد عزیز بختیارى و محمد فولادى، چاپ اول: قم، انتشارات مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى(قدس سره)، 1378.
- 18. حسنى على اکبر، تاریخ تحلیلى و سیاسى اسلام، چاپ اول: تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1373.
- 19. حمید حمید، علم تحولات جامعه (پژوهشى در فلسفه تاریخ و تاریخگرایى علمى)، چاپ سوم: تهران، امیر کبیر، 2536 (1356).
- 20. حکیمى، محمدرضا و محمد حکیمى و على حکیمى، الحیاة، چاپ سوم: تهران، سازمان چاپ و نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، 1360.
- 21. دیویى جان، «اخلاق و سلوک انسانى»، ترجمه ا.ج.آریانپور، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تهیه مجموعه فلسفه و منطق، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1362.
- 22. دفتر همکارى حوزه و دانشگاه، مکتبهاى روانشناسى و نقد آن، چاپ اول: تهران، سازمان سمت، 1372.
- 23. دورانت ویل، لذات فلسفه، ترجمه دکتر عباسى رزیاب خویى، چاپ هشتم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1373.
- 24. راسل برتراند، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندرى، چاپ پنجم: تهران، نشر پرواز، 1365.
- 25. ساندل مایکل، لیبرالیسم و منتقدان آن، ترجمه احمد تدین، چاپ اول: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1374.
- 26. سروش، عبدالکریم، فلسفه تاریخ، چاپ اول:[بى جا]، انتشارات حکمت، 1357.
- 27. شریعتمدارى، على، مقدمه روانشناسى، چاپ سوم: اصفهان، انتشارات شعل، 1366.
- 28. شریعتى، على، روش شناخت اسلام، چاپ دوم:[بى جا]، انتشارات شیدیز، 2536 (1356).
- 29. شهرستانى ابوالفتح محمد بن عبدالکریم، موسوعة الملل و النحل، چاپ اول: بیروت، مؤسسة ناصر للثقافة، 1981م.
- 30. مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، چاپ اول: تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1353.
- 31. شیرازى، محمد (صدرالمتألهین)، «جبر و تفویض»، به نقل از: دو رساله فلسفى در میان اراده انسان، چاپ اول: تهران، نشر علوم اسلامى، 1363.
- 32. طاهرى، حبیب الله، تاریخ از دیدگاه مارکس و اسلام، چاپ اول: قم، مؤسسه در راه حق، 1362.
- 33. طباطبایى، سید محمد حسین، المیزان فى تفسیر القرآن، قم، انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیّه قم،[بى تا].
- 34. طوسى، خواجه نصیرالدین محمد، «رساله جبر و اختیار»، به نقل از: دو رساله فلسفى در بیان اراده انسان، چاپ اول: تهران، نشر علوم اسلامى، 1363.
- 35. عبدالحمید، صائب، علم التاریخ و مناهج المؤرخین، چاپ اول: بیروت، الغدیر، 1421 ق/ 2001م.
- 36. عمید زنجانى، عباسعلى ، مبانى اندیشه سیاسى اسلام، چاپ اول: تهران، مؤسسه فرهنگى، 1374.
- 37. فکوهى، ناصر، تاریخ اندیشه ها و نظریه هاى انسان شناسى، چاپ اول: تهران، نشرنى، 1381.
- 38. کار، اى .اچ، تاریخ چیست؟، چاپ چهارم: تهران، انتشارات خوارزمى، [بى تا].
- 39. کنفوسیوس، کنفوسیوس خردمند، ترجمه رضا صدوقى، به نقل از: فلسفه اجتماعى، تألیف گروه فلسفه و منطق وزارت فرهنگ و آموزش عالى، چاپ دوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1363.
- 40. کوزر لوییس اى. و روزنبرگ برنارد، نظریه هاى بنیادى جامعه شناسى، ترجمه فرهنگ ارشاد، چاپ اول: تهران، نشر نى، 1378.
- 41. کلینى محمد بن یعقوب، اصول کافى، ترجمه سید جواد مصطفوى، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه،[بى تا].
- 42. کیا على، مقدمه اى بر اخلاق، چاپ اول: تهران، انتشارات مرصاد، 1358.
- 43. مان نرمان ل، اصول روانشناسى، ترجمه و اقتباس محمود ساعتچى، چاپ یازدهم: تهران، انتشارات امیر کبیر، 1369.
- 44. مجلسى، محمد باقر، بحارالأنوار، چاپ اول: بیروت، داراحیاء التراث العربى، 1412 ق/ 1992م.
- 45. مجتهدى، کریم، فلسفه تاریخ، چاپ اول: تهران، انشارات سروش، 1381.
- 46. مرتضوى، جمشید، ضرورت و فلسفه تاریخ، چاپ دوم: تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1359.
- 47. مصباح یزدى، محمد تقى، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، چاپ پنجم: تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامى، 1380.
- 48. مصباح یزدى، محمد تقى، فلسفه اخلاق، چاپ اول، تهران، انتشارات اطلاعات، 1367.
- 49. مطهرى، مرتضى، انسان و سرنوشت، به نقل از: مجموعه آثار استاد شهید مطهرى، چاپ دهم، تهران، انتشارات صدرا، 1380.
- 50. مطهرى، مرتضى، جامعه و تاریخ،[بى جا]، انتشارات صدرا، [بى تا].
- 51. مطهرى، مرتضى، فلسفه اخلاق، چاپ سوم: تهران، انتشارات صدرا، 1367.
- 52. مطهرى، مرتضى، فلسفه تاریخ، چاپ اول: تهران، انتشارات صدرا، 1369.
- 53. ملّاح، هاشم یحیى، خلیل احمد ابراهیم، جواهرى د.عماد احمد، غانم محمد حنّو، دراسات فى فلسفة التاریخ، عراق، موصل، جامعة الوصل، 1408 ق / 1988 م.
- 54. میل، جان استوارت، رساله درباره آزادى، ترجمه جواد شیخ الاسلامى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى وفرهنگى، 1363.
- 55. نجاتى، محمد عثمان، قرآن و روانشناسى، ترجمه عباس عرب، چاپ یازدهم: مشهد، انتشارات آستان قدس رضوى، 1369.
- 56. نوذرى حسینعلى، فلسفه تاریخ: روش شناسى و تاریخ نگارى، ترجمه و تدوین حسینعلى نوذرى، چاپ اول: تهران، انتشارات طرح نو، 1379.
- 57. والش دبلیو. اچ، مقدمه اى بر فلسفه تاریخ، ترجمه ضیاءالدین علایى طباطبایى، چاپ اول: تهران، امیرکبیر، 1363.
- 58. هوک، سیدنى، قهرمان در تاریخ، ترجمه خلیل ملکى، [بى جا]، انتشارات رواق، 1357.
- 59. هیئت تحریریّه مؤسسه امام خمینى(قدس سره)، فلسفه سیاست، [بى جا، بى نا، بى تا].
- 60. یروفه یف، ن.آ، تاریخ چیست؟، ترجمه محمد تقى زاد، چاپ اول:[بى جا، بى نا]، 1360.
- 61. سبحانى، جعفر،مارکسیسم و نیروى محرّک تاریخ، چاپ اول: قم،پیام آزادى، 1357.
- 62. توسّلى، غلام عباس، نظریّه هاى جامعه شناسى، چاپ هشتم: تهران، سازمان سمت، 1380.
- 63. کارلایل، توماس، قهرمانان (زندگانى محمد(صلى الله علیه وآله))، ترجمه ابوعبداللّه زنجانى، به تحقیق عباسقلى واعظ چرندابى، تبریز، کتابفروشى سروش، چاپ چهارم، 1318.
- 64. انصاریان، حسین، عرفان اسلامى، چاپ اول: تهران، انتشارات المهدى، 1362.
- 65. میل، جان استوارت، رساله درباره آزادى، ترجمه جواد شیخ الاسلامى، چاپ سوم: تهران، انتشارات علمى و فرهنگى، 1363.
- 66. جواد على، المفصل فى تاریخ العرب قبل الاسلام، چاپ دوم: بیروت، دارالعلم للملایین، 1978م.
- 67. شهید ثانى، ابومنصور حسن بن زین الدّین، معالم الدین و ملاذالمجتهدین، تهران، مکتبة اسلامیه، چاپ افست، [دیگر مشخصات نیامده است].
- 68. نهج البلاغه، تحقیق صبحى صالح،[نوبت چاپ نامعلوم]: قم، مرکز البحوث الاسلامیه (الجامعة الاسلامیه)، 1395ق.
