, Volume 9, Issue 2, No 33, Year 2025 , Pages 5-20

    Neyshabur in the Third and Fourth Centuries ('AH')

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Rohollah / Faculty member of Payam-e-Noor University / rohollah_1358badri@yahoo.com
    Abstract: 
    Neyshabur is one of the four capitals of Great Khorasan and one of the ancient cities of Iran. It had a political and cultural importance in the early Islamic centuries. It was so important that some governments chose it as their capital. Its scientific and political status, Imam Reza is short visit to it and his narration of the "Gold Chain" tradition have added to its importance. This city enjoyed an important position in the first and second centuries ('AH') but the importance of this historical city increased in the third and fourth centuries ('AH'). The present paper tries to elaborate on Neyshabur's political importance, its conditions, the religion of its people, their customs, language, the conflicts and wars, its schools, its economic conditions, and religious sects of the city in the third and fourth centuries ('AH').
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نیشابور در قرون سوم و چهارم هجری
    Abstract: 
    نیشابور، یکی از چهار تختگاه خراسان بزرگ، و از شهرهای قدیمی ایران زمین بوده و در سده های نخستین اسلامی نیز دارای اهمیت سیاسی و فرهنگی بوده است. اهمیت این شهر به حدی بود که برخی از دولتها آن را به عنوان پایتخت حکومت خود برگزیدند. جایگاه علمی و سیاسی نیشابور و عبور امام رضا (ع) از این شهر و بیان حدیث سلسلة الذهب بر اهمیت آن در تاریخ افزوده است. نیشابور در قرن اول و دوم اسلامی جایگاه مهمی دارد. اما اهمیت این شهر تاریخی در دو قرن سوم و چهارم هجری دو چندان است. از این رو در این پژوهش تلاش شده است تا به اهمیت سیاسی نیشابور، وضع شهر نیشابور، مذهب، آداب و رسوم، زبان، کشاکش ها و درگیری ها، مدارس، اوضاع اقتصادی، و فرق مذهبی این شهر در قرن سوم و چهارم پرداخته شود.
    References: 
    • ابن‌حوقل، ابوالقاسم محمد‌ (1365ش)، ايران در صورة الارض، ترجمة جعفر شعار، تهران، اميركبير.
    • ابن‌رسته، احمد‌بن عمر (1365ش)، اعلاق النفيسه، ترجمة حسين قره‌چانلو، تهران، اميركبير.
    • اصطخري، ابواسحاق ابراهيم (1379ش)، مسالك الممالك، به اهتمام ايرج افشار، تهران، علمي وفرهنگي.
    • ابن‌فندق بيهقي، علي‌بن زيد (1370ش)، تاريخ بيهق، به تصحيح و تعليقات احمد بهمنيار، با مقدمه عبدالوهاب قزويني، تهران، فروغي.
    • ابن‌اثير، عزالدين (1351ش)، الكامل في التاريخ، ترجمة عباس خليلي، تهران، علمي.
    • ابوالفداء، عمادالدين اسماعيل‌بن علي (1349ش)، تقويم البلدان، ترجمة عبدالمحمدآيتي، تهران، بنيادفرهنگ ايران.
    • ابن‌فقيه همداني، احمد‌بن محمد (1988م)، البلدان، مختصر كتاب البلدان، بيروت، داراحياء التراث العربي.
    • ابن‌النديم، ابوالفرج محمدبن اسحاق (1366ش)، الفهرست، ترجمه وتحقيق محمد رضا تجدد، تهران، اميركبير.
    • التون. ل .نيل (1367ش)، تاريخ سياسي و اجتماعي خراسان، ترجمه مسعود رجب‌نيا، تهران، علمي و فرهنگي.
    • بارتولد، واسيلي ولاديميرويچ (1352ش)، تركستان نامه، تهران، بنياد فرهنگ ايران.
    • باسورث، ادموند كليفورد (1372ش)، تاريخ غزنويان، ترجمه حسن انوشه، تهران، اميركبير.
    • بغدادي، عبدالقاهر (1367ش)، الفرق بين الفرق، ترجمه محمدجواد مشكور، تهران، كتابفروشي تهران و اشراقي.
    • بغدادي، خطيب (1988م)، تاريخ بغداد، بيروت، دارالكتب العلميه.
    • پيرنيا، حسن (1362ش)، ايران باستان، تهران، دنياي كتاب.
    • جنيدي، فريدون (1364ش)، تاريخ نيشابور، تهران، بلخ (وابسته به بنياد نيشابور).
    • حافظ ابرو، شهاب الدين عبدالله (1370ش)، جغرافياي تاريخي خراسان درتاريخ حافظ ابرو، تصحيح غلامرضا ورهرام، تهران، اطلاعات.
    • حاكم نيشابوري، ابوعبدالله (1375ش)، تاريخ نيشابور، ترجمه خليفه نيشابوري، به اهتمام شفيعي كدكني، تهران، آگه.
    • حموي، ياقوت (بي‌تا)، معجم الادباء، بيروت، دار صادر.
    • ـــــــــــــ (بي‌تا)، معجم البلدان، بيروت، دار صادر.
    • سمعاني، عبدالكريم (1408ق)، الانساب، تعليق عبدالله‌بن عمرالبارودي، بيروت، دارالكتب.
    • شيرواني، زين العابدين (1974م)، رياض السياحة، مسكو (دانش)، شعبه ادبيات خاور.
    • شهرستاني، محمدبن عبدالكريم (1358ش)، الملل والنحل، تحرير مصطفي خالد هاشمي، تعليقات محمد رضا جلالي ناييني، تهران، شركت افست.
    • رجبي، پرويز (1380ش)، هزاره‌‌‌‌‌‌‌هاي گمشده (ايران در زمان ساسانيان)، تهران، توس.
    • زرين‌كوب، عبدالحسين (1364ش)، تاريخ مردم ايران قبل از اسلام، تهران، امير كبير.
    • قزويني، زكريا‌بن محمد (1373ش)، آثار البلاد واخبارالعباد، ترجمه جهانگير ميرزا قاجار، تصحيح ميرهاشم محدث، تهران، اميركبير.
    • قشيري، ابوالقاسم (1361ش)، رساله قشيريه، ترجمه بديع الزمان فروزانفر، تهران، علمي وفرهنگي.
    • گرايلي، فريدون (1357ش)، نيشابور در دوره ساسانيان، مشهد، دانشگاه فردوسي.
    • حدود العالم من المشرق الي المغرب (1362ش)، به كوشش منوچهر ستوده، بي‌جا، كتابخانه طهوري.
    • كريستن سن، آرتور (1378ش)، ايران در زمان ساسانيان، ترجمه رشيد ياسمي، تهران، دنياي كتاب.
    • لسترنج (1364ش)، جغرافياي تاريخي سرزمين‌‌‌‌‌‌‌هاي خلافت شرقي، ترجمه محمود عرفان، چ دوم، تهران، علمي و فرهنگي.
    • ماركوارت، يوزف (1376ش)، ايرانشهر به روايت موسي خورني، ترجمه مريم مير احمدي، تهران، اطلاعات.
    • مشكور، محمدجواد (بي‌تا)، تاريخ ايران باستان، تهران، بي نا.
    • مستوفي، حمدالله (1365ش)، نزهة القلوب، به كوشش محمود دبير سياقي، تهران، كتابخانه طهوري.
    • مقدسي، محمد‌بن احمد (1361ش)، احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم، ترجمه علينقي منزوي، تهران، كاويان.
    • ميهني، محمد‌بن منور (1357ش)، اسرار التوحيدفي مقامات شيخ ابي سعيد، تهران، طهوري.
    • نرشخي، ابوبكر محمد‌بن جعفر (1363ش)، تاريخ بخارا، ترجمه ابونصر محمد‌بن زفر‌بن عمر، تصحيح مدرس رضوي، چ دوم، تهران، طوس.
    • يعقوبي، احمد ابن واضح (1366ش)، تاريخ يعقوبي، ترجمه محمد ابراهيم آيتي، چ پنجم، تهران، علمي و فرهنگي.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Rohollah.(2025) Neyshabur in the Third and Fourth Centuries ('AH'). , 9(2), 5-20

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rohollah ."Neyshabur in the Third and Fourth Centuries ('AH')". , 9, 2, 2025, 5-20

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , R.(2025) 'Neyshabur in the Third and Fourth Centuries ('AH')', , 9(2), pp. 5-20

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , R. Neyshabur in the Third and Fourth Centuries ('AH'). , 2025; 9(2): 5-20