, Volume 9, Issue 2, No 33, Year 2025 , Pages 21-40

    The Reasons behind Harith b. Surayj's Uprising and Its Outcome

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    محسن بهشتی سرشت / Assistant professor of history department, Imam Khomeini International University
    Mohammad MohammadPour / MA of history of Islam and instructor of Mawlana University / rahmand10@ymail.com
    Abstract: 
    During their rule in Khorasan and due to their racist nature the Umayyads practiced discrimination against Mawālī (freed slaves) and the Arab people who shared them in thought and imposed high taxes of different kinds on them. Such a policy made Mawālī face serious and complicated economic conditions and stimulated them to contribute in the harsh regional struggle against Umayyad dynasty. One of the reactions was Harith b. Surayj's uprising. It was not only one of the most important uprisings that shook the Umayyad regime in Khorasan but also prepared the ground for Abu Muslim's uprising who managed to ruin the unstable bases of the Umayyad regime by making use of the experiences he gained from Surayj's uprising. The present paper tries to investigate the causes, development and outcome of Harith b. Surayj's uprising in Khorasan.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :ریشه‌های قیام حارث‌بن سُرَیْج و نتایج آن
    Abstract: 
    امویان در طول حکومت خود در خراسان با خصلت نژاد پرستانۀ خود تبعیض هایی برضد موالی و گروه عرب همفکر با آنها روا داشته و بار سنگین انواع مختلف مالیات ها را بر دوش آنها می گذاشتند. نتیجۀچنین سیاستی، از یک سو آشفته و وخیم تر کردن اوضاع اقتصادی آنها و از سوی دیگر مشارکت آنها در واکنش های تند منطقه ای بر ضدّ امویان بود. یکی از این واکنش ها قیام حارث بن سریج بود. این قیام نه تنها از مهم ترین قیام هایی بود که توانسته بود پایه های رژیم اموی را در خراسان سست کند بلکه مقدمه ای شد برای قیام ابومسلم خراسانی؛ وی توانست با تجربیات به دست آمده از این قیام، پایه های سست شدۀ رژیم اموی را فرو بریزد. این مقاله درصدد است تا علل، فرایند و نتایج قیام حارث بن سریج را در خراسان بررسی کند.
    References: 
    • ابن اثير، علي‌بن ابي الكرم (1385ق)، الكامل في التاريخ، بيروت، دار صادر.
    • ابن اعثم كوفي (1411ق)، الفتوح، تحقيق علي شيري، بيروت، دارالأضواء.
    • ابن خلدون، عبد الرحمن‌بن محمد (1408ق)، العبر، ط الثانية، تحقيق خليل شحادة، بيروت، دار الفكر.
    • ابن خياط، أبو عمروخليفه (1415ق)، تاريخ خليفة‌بن خياط، تحقيق فؤاز، بيروت، دار الكتب العلمية. 1415/1995.
    • ابن عبدربه، ابي احمد‌بن محمد‌بن عبدالله الاندلسي (1411ق)، العقد الفريد، تحقيق ابراهيم الابياري و عمر عبدالسلام تدمري، بيروت، دارالكتاب العربي.
    • ابن كثير، أبو الفداء اسماعيل‌بن عمر (1407ق)، البداية و النهاية،، بيروت، دار الفكر.
    • ابن‌سعد، محمد (1410ق)، الطبقات الكبري، تحقيق محمدعبدالقادرعطا، بيروت، دارالكتب العلمية.
    • ابويوسف قاضي، يعقوب‌بن ابراهيم (1952م)، الخراج، القاهرة، المكتبة السلفية.
    • اجتهادي، ابوالقاسم (1363ش)، بررسي وضع مالي وماليه مسلمين از آغار تا پايان دوره امويان، تهران، سروش.
    • اشپولر، برتولد (1373ش)، تاريخ ايران درقرون نخستين اسلامي، ترجمه مريم ميراحمدي، تهران، انتشارات علمي وفرهنگي.
    • اصفهاني، ابوالفرج (1408ق)، مقاتل الطالبين، تحقيق السيد احمد صقر، بيروت، موسسة الاعمي للمطبوعات.
    • بلاذري، احمد‌بن يحيي (1417ق)، انساب الأشراف، تحقيق سهيل زكار و رياض زركلي، بيروت، دارالفكر.
    • ـــــ (1988م)، فتوح البلدان، بيروت، دار و مكتبة الهلال.
    • حنبلي الدمشقي، ابن العماد عبد الحي‌بن احمد (1406ق)، شذرات الذهب في اخبار من ذهب، تحقيق الأرناؤوط، دمشق - بيروت، دار ابن كثير.
    • الخطيب، عبدالله مهدي (1378ش) ايران در روزگار اموي، ترجمه محمدرضا افتخار زاده، تهران، رسالت قلم.
    • دانيل، دنت (1340ش)، جزيه دراسلام، ترجمه محمد علي موحد، تهران، سروش.
    • ـــــ (1358ق)، ماليات سرانه وتأثيرآن درگرايش به اسلام، ترجمه محمدعلي موحد، خوارزمي.
    • دنيل، التون (1367ش)، تاريخ سياسي واجتماعي خراسان درزمان حكومت عباسيان، ترجمه مسعود رجب نيا، تهران، علمي و فرهنگي.
    • دينوري، ابو حنيفه (1363ش)، الأخبار الطوال، تحقيق عبد المنعم عامر، قم، منشورات الرضي.
    • سمعاني، أبوسعيدعبدالكريم‌بن محمدبن منصورالتميمي (1382ق)، الأنساب، تحقيق عبدالرحمن‌بن يحي، حيدرآباد، مجلس دائرةالمعارف العثمانية.
    • شهرستاني، محمد‌بن عبدالكريم (1390ق)، الملل و النحل، قاهره، مكتبة الانجل و المصرية.
    • طبري، أبو جعفر محمد‌بن جرير الطبري (1387ق)، تاريخ الأمم و الملوك، تحقيق محمد أبو الفضل ابراهيم، ط الثانية، بيروت، دار التراث.
    • فشاهي، محمدرضا (1358ش)، گزارشي ازتحولات فكري واجتماعي درجامعه فئودالي ايران، بي‌جا، انتشارات گوتنبرگ.
    • قلقشندي (1402ق)، مأثرالامانة في معالم الخلافة، تحقيق عبدالستار احمد فراج، بيروت، عالم الكتاب.
    • قمي، حسن‌بن محمدبن حسن (1313ش)، تاريخ قم، ترجمه حسن‌بن علي‌بن حسن‌بن عبدالملك قمي، تصحيح سيدجلال الدين طهراني، تهران.
    • گرديزي، ابوسعيد عبدالحي‌بن ضحاك ابن محمود (1363ش)، زين الاخبار، تحقيق عبدالحي حبيبي، تهران، دنياي كتاب.
    • م.ا. شعبان (1386ش)، فراهم آمدن زمينه‌هاي سياسي واجتماعي نهضت عباسيان درخراسان، ترجمه پروين تركمني آذر، تهران، پژوهشگاه علوم انساني ومطالعات فرهنگي.
    • مسعودي، أبو الحسن علي‌بن الحسين (1409ق)، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقيق اسعد داغر، قم، دار الهجرة.
    • مسكويه الرازي، ابوعلي (1379ق)، تجارب الأمم، تحقيق ابو القاسم امامي، ط الثانية، تهران، سروش.
    • مفتخري، حسين (1381ش)، تاريخ ايران ازورود اسلام تا برآمدن طاهريان، تهران، سمت.
    • مقدسي، مطهر‌بن طاهر (1899م)، البدء و التاريخ، بور سعيد، مكتبة الثقافة الدينية.
    • نادري، نادر (1384ش)، برآمدن عباسيان، ترجمه عبدالحسين آذرنگ و نگار نادري، تهران، سخن.
    • يعقوبي، احمدبن ابي يعقوب (1993م)، تاريخ اليعقوبي، بيروت، دار صادر.
    • J. Wellhausen, The Arab kingdom and its fall, G.weir, Calcutta, 1963.
    • J.Schleifer, Harith b.Suraydj, Encyclopaedia of Islam, VOL III.
    • H.A.R. Gibb, TheArab conquests in central Asia, London, 1923.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , , MohammadPour, Mohammad.(2025) The Reasons behind Harith b. Surayj's Uprising and Its Outcome. , 9(2), 21-40

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    ; Mohammad MohammadPour."The Reasons behind Harith b. Surayj's Uprising and Its Outcome". , 9, 2, 2025, 21-40

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , , MohammadPour, M.(2025) 'The Reasons behind Harith b. Surayj's Uprising and Its Outcome', , 9(2), pp. 21-40

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , , MohammadPour, M. The Reasons behind Harith b. Surayj's Uprising and Its Outcome. , 2025; 9(2): 21-40