, Volume 10, Issue 2, No 35, Year 2025 , Pages 49-72
An Investigation of the Extremist Character of Abo – al-khatab and the Shi'a Imams (A) Position against him and his Followers
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
An investigation of the extremists' beliefs in the era of Shi'a Imams (A) and the ways Imams confronted with them is of paramount importance. Familiarity with Imams' attitude towards the extremists offers a good model for confrontation with them. As one of the main extremists in Imams' era, Abo – al-khatab voiced his extremist ideas and both in his own time and after his death had a significant effect on hyperbole movement. Questions that, are raised in this regard are what kind of extremist ideas did Abo –al-khatab put forward, what effects did he have on the hyperbole movement after him, and how did the Imams react to this extremist character and his followers? In addition to Imam Sadiq' who seriously opposed him, disgraced him, avoided him, cursed him, forbad his company judged him as an unbeliever, the other Shia Imams, too, had a similar reaction in order to prevent his destructive influences.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :شخصیت غالیانة ابوالخطاب و واکاوی مواضع ائمه‌ی اطهار علیه السلام در برابر او و پیروانش
Abstract:
واکاوی عقاید غلات در عصر ائمه اطهار علیه السلام و نوع مقابله امامان علیه السلام با آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. آشنایی با نوع برخورد ائمه علیه السلام با غالیان، الگوی مناسبی برای مقابله با آنها ارائه می کند. ابوالخطاب به عنوان یکی از مهم ترین غلات دوران ائمه علیه السلام، علاوه بر بیان عقاید افراطی، تأثیر بسیاری بر جریان غلو در زمان خود و غالیان پس از خود داشت. سؤالی که مطرح است اینکه ابوالخطاب چه عقاید غالیانه ای را مطرح کرد؟ و چه تأثیری در جریان غلو پس از خود داشت؟ و امامان علیه السلام با این شخصیت غالی و پیروانش چگونه برخورد کرده اند؟ امام صادق ابوالخطاب، عقائدی همچون نبوت و سپس الوهیت ائمه علیه السلام و در نهایت، الوهیت خودش را مطرح کرد و قائل به اباحی گری شد. همچنین، حرکت منحرفانه وی، در پیدایش اسماعیلیه بی تأثیر نبود. اما در خصوص واکنش ائمه علیه السلام نسبت به او، باید گفت: با جدیّت به مقابله با ابوالخطاب پرداخت و او را رسوا ساخت و از وی برائت جست و لعن و تکفیر کرد و از همنشینی با وی نهی نمود و سایر امامان علیه السلام نیز به منظور جلوگیری از تأثیرات مخرّب وی، به نوعی همچون امام صادق با این جریان برخورد کردند.
References:
- ابن ابی الحدید(1378ق)، شرح نهج البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، [بی‌جا]، دار الکتب العربیة.
- ابن اثیر، عزالدین(1385ق)، الکامل فی التاریخ، بیروت، دار صادر.
- ابن شهرآشوب(1376ق)، المناقب، نجف، المکتبة الحیدریه.
- ابن غضائري، احمد(1422ق)، رجال ابن‌الغضائری، قم، دارالحدیث.
- ابن ندیم، محمد‌بن اسحاق(1350)، الفهرست، تحقیق رضا تجدد، تهران، امیرکبیر.
- اسفرايني، ابوالمظفر طاهر‌بن محمد،[بی‌تا]، التبصير في الدين، قاهرة، المکتب الازهر للتراث.
- اشعری، ابوالحسن(1400ق)، مقالات الاسلامیین، چ سوم، آلمان، فراینس شتاینر.
- اشعری قمی، سعد‌بن عبدالله،(1360)، المقالات و الفرق، چ دوم، بي‌جا، علمي و فرهنگي.
- اندلسي، ابن حزم[بی‌تا]، الفصل في الملل و الاهواء و النحل، بيروت، دار الكتب العلمية.
- باراشر- آریه کوفسکی، « شعائر و عقاید مذهب نصیریه در کتاب المعارف»(1388ش)، ترجمه سید احمد حسینی، مجموعه مقالات همایش بین المللی تشیع و خاورشناسان، به کوشش محمد رضا بارانی، موسسة انتشارات خاکریز.
- براقى، حسين(1407ق)، تاريخ الكوفه، چ اول، بيروت، دار الاضواء.
- برقی، احمد‌بن محمد(1342)، رجال البرقی، تهران، دانشگاه تهران.
- جرجانی، میر سید شریف(1412ق)، التعریفات، چ چهارم، تهران، ناصرخسرو.
- جندی، عبدالحلیم(1397ق)، الامام جعفر الصادق، قاهرة، المجلس الاعلی للشئون الاسلامیه.
- حلی، ابن داوود(1392ق)، رجال ابن داوود، قم، منشورات رضی.
- حلی، حسن‌بن یوسف(1417ق)، خلاصه الاقوال، چ اول، بی جا، موسسه نشر الفقاهه.
- خوئی، سید ابوالقاسم(1413ق)، معجم رجال الحدیث، چ پنجم، [بی‌جا]، [بی‌نا].
- دینوری، ابن قتیبه[بی‌تا]، المعارف، قاهرة، دار المعارف.
- سبحانی، جعفر[بی‌تا]، بحوث في الملل و النحل، قم، مؤسسة النشر الاسلامی.
- سبحانی، جعفر(1414ق)، کلیات فی علم الرجال، چ سوم، قم، جامعه مدرسین.
- سمعانی، عبدالکریم(1382ق)، الانساب، حیدر آباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة.
- شهرستانی، محمد‌بن عبدالکریم(1364)، الملل و النحل، چ سوم، قم، شریف رضی.
- شیبی، کامل مصطفی(1982م)، الصله بین التصوف و التشیع، چ سوم، بیروت، دارالاندلس.
- صدوق، محمد‌بن علی(1403ق)، الخصال، قم، جامعه مدرسین.
- ـــــ (1405ق)، كمال الدين و تمام النعمة، تحقیق علی اکبر غفاری، قم، جامعه مدرسین.
- ـــــ (1379ش)، معانی الاخبار، قم، جامعه مدرسین.
- ـــــ [بی‌تا]، من لا یحضره الفقیه، قم، جامعه مدرسین.
- صفار، محمد‌بن حسن(1404ق)، بصائر الدرجات، قم، مکتبه آیت الله مرعشی نجفی.
- طباطبایی، محمد حسین،(1417ق)، تفسیر المیزان، چ پنجم، قم، جامعه مدرسین.
- طبرسی، احمد‌بن علی(1386ق)، احتجاج، نجف، دار النعمان.
- طبرسی، فضل‌بن حسن(1417ق)، اعلام الوری باعلام الهدی، قم، آل البیت.
- طبري، محمد‌بن جرير‌بن رستم(1413ق)، دلائل الامامة، قم، بعثت.
- طوسی، محمد‌بن حسن(1348)، اختیار معرفة الرجال(رجال كشي)، مشهد، دانشگاه مشهد.
- ـــــ(1390)، استبصار، چ سوم، تهران، اسلامیه.
- ـــــ(1365)، تهذیب الاحکام، تهران، دار الکتب الاسلامیه.
- ـــــ(1415ق)، رجال طوسی، قم، جامعه مدرسین.
- ـــــ(1417ق)، العدة فی اصول‌الفقه، قم، ستاره.
- الاصول الستة عشر(1405ق)، چ دوم، قم، دارالشبستری للمطبوعات.
- قاضی عبدالجبار [بی‌تا]، تثبیت دلائل‌النبوة، قاهرة، دار‌المصطفی.
- قاضی نعمان(1383ق)، دعائم الاسلام، قاهرة، دارالمعارف.
- کاوند، علیرضا، «شخصیت شناسی ابوالخطاب»،(1382ش)، حدیث اندیشه، ش 5 و 6، ص 93- 112.
- کلینی، محمد‌بن یعقوب(1362)، الکافی، تهران، اسلامیه.
- ابن شهرآشوب، محمد‌بن علي (1379)، مناقب آل ابي‌طالب، قم، علامه.
- مجلسی، محمد باقر،(1363)، بحارالأنوار، تهران، اسلامیه.
- مقدسی، مطهر‌بن طاهر [بی‌تا]، البدء و التاریخ، بور سعيد، مكتبة الثقافة الدينية.
- موسوی بجنوردی، کاظم(1372)، دایرة المعارف بزرگ اسلامی، تهران، مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی.
- نجاشی، احمد‌بن علی(1416ق)، رجال النجاشی، چ پنجم، قم، جامعه مدرسین.
- نوبختی، حسن‌بن موسی (1404ق)، فرق الشيعة، چ دوم، بیروت، دارالاضواء.
- نويري، احمد‌بن عبدالوهاب (1423ق)، نهاية الأرب، قاهرة، دار الكتب و الوثائق القومية.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
hajizadeh, Yadollah.(2025) An Investigation of the Extremist Character of Abo – al-khatab and the Shi'a Imams (A) Position against him and his Followers. , 10(2), 49-72
Yadollah hajizadeh."An Investigation of the Extremist Character of Abo – al-khatab and the Shi'a Imams (A) Position against him and his Followers". , 10, 2, 2025, 49-72
hajizadeh, Y.(2025) 'An Investigation of the Extremist Character of Abo – al-khatab and the Shi'a Imams (A) Position against him and his Followers', , 10(2), pp. 49-72
