, Volume 15, Issue 2, No 45, Year 2025 , Pages 79-92

    A Critical Look at the Swiss Orientalist Burckhardt’s Views about Mecca and Hajj

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Ali Shams / Assistant Professor, Department of Islamic Studies Arak University / a-shams@araku.ac.ir
    Mohammad saeid Nejati / Ph.D. The History of Islam Institute of Hajj and Pilgrimage / nejati13@gmail.com
    Abstract: 
    Attempting to prove that there are important and valuable information, along with the incorrect accounts and analysis in the works orientalists in the period of colonial rule, this article makes a case study of the performance of John Lewis Burckhardt, a Swiss orientalist, in his book "Travels in Arabia". The main concern of this study is to examine the characteristics of the work of Burckhardt as a nineteenth-century orientalist. To answer this question, the mentioned book uses an analytical method based on library sources in its historical study of the subject. After giving a brief account of Burckhardt, the article points to the strengths of his argument in this work regarding the comprehensiveness and diversity of content, the attention given to the social history of the two shrines, making a field of study and not just resting on the transmitted accounts, his perseverance and tireless efforts, and accurate citation, measurement and location of sites; and then investigates the weaknesses of this book, which fall in two categories: unauthentic narration and unsound analysis. Among the shortcomings of this work are those related to Hajj rituals; the incorrect analysis of historical errors concerning the historical places related to Hajj and Umrah rules, incorrect analysis of slavery in Islam, the rite of Ihram, the Quranic view about the People of the Book, the dowry of the Meccan, the picture he gives about the schools of thought in Islam and fanaticism towards Islam. The positive points alongside the shortcomings contained in his work corroborate the view of "the possibility of scientifically benefiting from orientalists’ scholarly works" provided that the reader should be well aware of the shortcomings they make and of their orientation towards certain religious and political thoughts.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نگاهی انتقادی به آرای مستشرق سوئیسی بورکهارت دربارۀ مکۀ مکرمه و حج
    Abstract: 
    این مقاله برای اثبات وجود داده های مهم و ارزشمند در کنار داده ها و تحلیل های خطا در آثار مستشرقان دوره‌ی استعمار، با مطالعه‌ی موردی عملکرد جان لوئیس بورکهارت، مستشرق سوئیسی، در کتاب «سفر به عربستان» است. موضوع اصلی این پژوهش بررسی ویژگی های اثر بورکهارت به عنوان یک مستشرق قرن نوزدهم است. پس از معرفی اجمالی بورکهارت، نقاط قوت وی در این اثر در محورهای جامعیت و گستردگی مطالب؛ توجه به تاریخ اجتماعی حرمین؛ تحقیق میدانی و بسنده نکردن به نقلیات؛ پشتکار و تلاش خستگی ناپذیر؛ و دقت در نقل و اندازه گیری اماکن جغرافیایی و سپس نقاط ضعف او در این کتاب در دو دسته خطاهای نقلی و خطاهای تحلیلی بررسی شده است. خطاهای مربوط به آیین حج؛ خطاهای تاریخی مربوط به اماکن تاریخی مربوط به احکام حج و عمره، خطاهای تحلیلی مربوط به برده داری در اسلام، سنت احرام، نگاه قرآن به اهل کتاب، مهریه‌ی دختران مکه، معرفی مذاهب اسلامی و تعصب ورزی بر ضد اسلام، از جمله خطاهای او در این اثر است. وجود نکات مثبت در کنار خطاها در اثر او، اثبات کننده‌ی نظریه‌ی «امکان بهره مندی علمی از آثار علمی مستشرقان» در کنار هوشیاری و گوش به زنگی درخصوص خطاهای علمی و جهت گیری مذهبی و سیاسی آنان است.
    References: 
    • ابن‌اثير، على‌بن ابى‌الكرم، الكامل في التاريخ، بيروت، دارصادر، 1385ق.
    • ابن‌رشد، محمدبن احمد، بداية‌المجتهد و نهاية‌المقتصد، قاهره، دار الحديث، 1425ق.
    • ابن‌عربي، محيي‌الدين، محاضرة الأبرار و مسامرة الأخيار، بيروت، دار الكتب العلميه، 1422ق.
    • ابن‌كثير دمشقي، اسماعيل‌بن عمر، البداية و النهاية، بيروت، دارالفكر، 1407ق.
    • ازرقى، محمدبن عبدالله، أخبار مكة و ما جاء فيها من الآثار، بيروت، دار الأندلس، 1416ق.
    • الباني، محمدناصرالدين، مناسك الحج والعمرة، بی‌جا، مكتبة المعارف، بی‌تا.
    • بوركهارت، جان لوئيس، ترحال في الجزيرة العربية يتضمن تاريخ مناطق الحجاز المقدسة عند المسلمين، قاهره، المركز القومي للترجمه‏، 2007م.
    • جباري، محمدرضا، «عبادت‌هاي جاهلي از منظر قرآن»، تاريخ در آينه پژوهش، 1383، سال دوم، ش 3، ص 113ـ142.
    • الحمد النعمه، علی‌بن ابراهیم، الاستشراق والاسلام فی المراجع العربیه، بی‌جا، بیسان، 1431ق.
    • حوزه نمايندگى ولى‌فقيه در امور حج و زيارت، حج در آينه فقه، تهران، مشعر، 1394.
    • دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، دانشگاه تهران، 1377.
    • رضوی، سيدابوالفضل و شهرام رهنما، «چیستی خواستگاه و علل برآمدن تاریخ اجتماعی»، 1396، تاريخ اسلام، ش 6، ص 59ـ84.
    • السرخسي، محمدبن احمد، المبسوط، بيروت، دار المعرفه، 1414ق.
    • سعید، حسن، «مأموریت‌های مشکوک در سرزمین‌های مقدس»، ميقات حج، 1381، ش 41، ص 48ـ74.
    • صبرى پاشا، ايوب، موسوعة مرآة الحرمين الشريفين و جزيرة‌العرب، قاهره، دار الافاق العربيه‏، 1424ق.
    • علي، جواد، المفصل فى تاريخ العرب قبل الإسلام، چ چهارم، بی‌جا، دارالساقي، 1422ق.
    • فاسى، محمد بن احمد، شفاء الغرام بأخبار البلد الحرام، تعريب محمد على عونى، چاپ اول، تهران، نشر مشعر، 1386ش.
    • فاكهى، محمدبن اسحاق، أخبار مكة فى قديم الدهر و حديثه، چ چهارم، مكه مكرمه، مكتبة الاسدي، 1424ق.
    • قاضى عسكر، سيدعلى، آداب سفر حج، چ دوم، تهران، مشعر، 1382.
    • كردى، محمدطاهر، التاريخ القويم لمكة و بيت‌الله الكريم، بيروت، دار خضر، 1420ق.
    • كلبى، هشام‌بن محمد ابوالمنذر، كتاب الأصنام (تنكيس الأصنام)، تحقيق احمد زكى باشا، چ دوم، قاهره، افست تهران (همراه با ترجمه)، نشر نو، 1364.
    • كلينى، محمدبن يعقوب، الكافي، چ چهارم، تهران، الاسلاميه، 1407ق.
    • مالكى مكى، محمدبن احمد، تحصيل المرام في أخبار البيت الحرام، مكه مكرمه، مكتبة الاسدي‏، 1424ق.
    • مشكور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامى، چ دوم، مشهد، آستان قدس رضوى‏، 1372.
    • مقدسى، مطهربن طاهر، البدء و التاريخ، بی‌جا، مكتبة الثقافة الدينية، بی‌تا.
    • موسوى شاهرودى، مرتضى، مناسك عمره مفرده مطابق با فتاواى مراجع تقليد، تهران، مشعر، 1387.
    • نجاتي، محمدسعيد، «مدخل ابن‌زبير»، در: سايت دانشنامه حج و حرمين شريفين، شناسه مطلب 86340، 1392.
    • نيستاني، زهرا و سيدحميدرضا نجفي، «مدخل بوركهارت جان لوئيس»، در: سایت دانشنامه حج و حرمين شريفين، شناسه مطلب86750، 1392.
    • الويري، محسن، مطالعات اسلامي در غرب، تهران، سمت، 1381.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Shams, Ali, Nejati, Mohammad saeid.(2025) A Critical Look at the Swiss Orientalist Burckhardt’s Views about Mecca and Hajj. , 15(2), 79-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ali Shams; Mohammad saeid Nejati."A Critical Look at the Swiss Orientalist Burckhardt’s Views about Mecca and Hajj". , 15, 2, 2025, 79-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Shams, A, Nejati, M.(2025) 'A Critical Look at the Swiss Orientalist Burckhardt’s Views about Mecca and Hajj', , 15(2), pp. 79-92

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Shams, A, Nejati, M. A Critical Look at the Swiss Orientalist Burckhardt’s Views about Mecca and Hajj. , 2025; 15(2): 79-92