, Volume 16, Issue 1, No 46, Year 2025 , Pages 113-134
Historical Analysis of Saqifa Crisis Management; a Model for the Crises of Islamic Society
Article Type:
Research
Writers:
Abstract:
Currently, the Islamic society is facing many crises. The emergence of Takfiri groups with a religious background is one of these crises. Therefore, it is necessary for Muslim thinkers (Sunnis and Shiites) to find a way to deal with such crises. Analyzing past crises is a way to overcome current crises. It seems that one of the historical periods, which is very similar to today’s crises, is the period of the formation of the Saqifa incident and how Amir Al-Mu’menin (AS) dealt with this incident. Using a logical analysis method, this paper seeks to analyze the Saqifa incident as a crisis in order to overcome the current crises in the light of the teachings of the Ahl al-Bayt (AS). To investigate the Saqifa crisis, this paper uses the four-step pattern (before the crisis, the beginning of the crisis, during the crisis and after the crisis).
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :بررسی تاریخی مدیریت بحران سقیفه الگویی برای بحران‌های جامعه‌ی اسلامی
Abstract:
در حال حاضر جامعه اسلامی با بحران های زیادی روبه روست. پیدایش گروه های تکفیری با عقبه اعتقادی، که امت اسلامی را با خطر شکاف و فروپاشی مواجه کرده، یکی از آنهاست. ازاین رو بر اندیشمندان مسلمان (سنی و شیعه) ضروری است که برای مقابله با چنین بحران هایی چاره اندیشی کنند. یکی از راه های فائق آمدن بر بحران های کنونی، بررسی بحران های گذشته است، به نظر می رسد یکی از مقاطع تاریخی که بسیار مشابه با جنس بحران های امروزی است، شکل گیری واقعه سقیفه و چگونگی برخورد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و امیر مؤمنان علی علیه السلام با این واقعه است. براین اساس این تحقیق درصدد است با روش تحلیل منطقی به بررسی واقعه سقیفه به عنوان یک بحران بپردازد تا بتوان با اتکا به نوع مدیریت پیشوایان دینی، برای بحران های کنونی (خطر شکاف و انشقاق جامعه اسلامی از همدیگر) چاره ای پیدا کرد. ازاین رو در این تحقیق با استفاده از الگوی چهار مرحله ای (پیش از بحران، آغاز بحران، حین بحران و پس از بحران) به بررسی بحران سقیفه پرداخته شده است.
References:
- نهج‌البلاغه، تصحيح صبحي صالح، قم، هجرت، 1414ق.
- ابراهیمی، زینب، «بررسی علل وقوع سقیفه بني‌ساعده»، فرهنگ کوثر، 1388، ش 77، ص91ـ98.
- ابن ابي‌الحديد، عبدالحميدبن هبة‌الله، شرح نهج‌البلاغه، قم، بي‌نا، 1404ق.
- ابن‌اثیر، عزالدین‌بن علي، الکامل به التاریخ، ترجمة ابوالقاسم حالت، تهران، علمي و فرهنگي، 1371.
- ابن‌اثیر، علی‌بن محمد، تاریخ کامل، ترجمة سیدحسین روحانی، تهران اساطير 1370.
- ابن‌سعد، محمدبن، الطبقات الکبری، بيروت، درالكتب العلميه، 1405ق.
- ابن‌هشام، عبدالملک، السیرة النبویة، تحقیق مصطفی السفاء، قم، ايران، 1363.
- ابومخنف كوفى، لوط‌بن يحيى، وقعة الطفّ، چ سوم، قم، جامعة مدرسين، 1417ق.
- تابلی، حمید و همكاران، «بررسی مدل‌های مدیریت بحران در رمان دا»، ادبیات پایداری (دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان)، 1390، سال سوم، ش 6، ص 77ـ104.
- تاجیک، محمدرضا، مدیریت بحران، چ دوم، تهران، فرهنگ گفتمان، 1384.
- تسلیمی، محمدسعید و دیگران، «بررسی میدانی بحران اولویت در مدیریت بحران»، دانش مدیریت، 1384، ش 69، ص3ـ23.
- تقی‌پور فر، ولی‌الله، اصول مدیریت اسلامی و الگوهای آن، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی، 1380.
- جعفری، محمدتقی، ترجمه و شرح نهج‌البلاغه، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1374.
- جوهرى بصرى، احمدبن عبدالعزیز، السقيفة و فدك، تهران، مكتبة نينوى الحديثة، بي‌تا.
- حسكاني، عبیدالله‌بن عبدالله، شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1411ق.
- حسین‌زاده، ابوالحسن، «الگوی مدیریت بحران سیاسی در سیره امام خمینی (بررسی موردی تسخیر لانه جاسوسی )»، دین و سیاست، 1387، ش 17و18، ص151ـ171.
- رجبی حسین و همكاران، روابط امام علی (ع) و خلفا به روایت نهج‌البلاغه، قم، مؤسسة آموزشی پژوهشی مذاهب اسلامی، 1384.
- رضائیان، علی، مبانی سازمان و مدیریت، تهران، سمت، 1380.
- روشن‌دل اربطانی، طاهر و همكاران، «تدوین الگوی جامعه فراگرد مدیریت بحران با رویکرد نظم و امنیت»، دانش انتظامی، 1387، سال دهم، ش 2، ص 60ـ84.
- زمخشری محمودبن عمر، أساس البلاغة، بیروت، دار صادر، 1399ق.
- سبحانی، جعفر، «علي و منطق اهل سقيفه»، درس‌هایی از مکتب اسلام، 1352، سال چهارم، ش 8، ص 14ـ16.
- شهیدی، سيدجعفر، ترجمه نهج‌البلاغه، تهران، علمي و فرهنگي، 1374.
- صدوق، محمدبن علي، الخصال، قم، جامعة مدرسين، 1362.
- ـــــ ، علل‌الشرائع، قم، كتابفروشي داوري، 1385.
- طباطبائی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365.
- طبری، محمدبن جریر، تفسیر الطبری، بيروت، دارالفكر، 1415ق.
- عسکری، علی، در جست‌وجوی اصول مدیریت و برنامه‌ریزی بحران، تهران، دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت جامع بحران در حوادث غیرمترقبه، 1386.
- كلينى، محمدبن يعقوب، الكافي، چ چهارم، تهران، الاسلاميه، 1407ق.
- گودرزی، غلامرضا، «طراحی مدل مفهومی آینده‌نگری مدیریت بحران با رویکرد فرهنگی اعمال مدیریت»، ویژه‌نامه مدیریت بحران، 1382و1383، ش 4و5، ص131ـ148.
- مجلسى، محمدباقر، بحار الأنوار، بيروت، دار إحياء التراث العربي، 1403ق.
- مفید، محمدبن محمدبن نعمان، الارشاد فی معرفة حجج‌الله علی العباد، قم، مؤتمر العالمی لالفیة الشیح المفید، 1414ق.
- ـــــ ، الإرشاد في معرفة حجج الله علی العباد، ترجمة امیر خانبلوکی، قم، تهذيب، 1388.
- ـــــ ، الفصول المختاره، تحقيق سيدميرعلي شريف، چ دوم، بيروت دار مفيد، 1414ق.
- هلالى، سليم‌بن قيس، كتاب سليم‌بن قيس الهلالي، قم، الهادي، 1405ق.
- یعقوبی، احمدبن واضح، تاریخ یعقوبی، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
- Erickson, N.J, "Scenario Methodology in Natural Hazards Research Institute of Behavioral Sciences, The University of Colorado, Program on Technology", Environment and Man, 1975, Monograph NSP.RA, p. 10_75.
- Hwang, Peter; Lichtenthal, J. David; “Anatomy of organizational Crises”; Institue for the Study of Business Markets(ISBM) Report , the Pensylvania; 1999.
- Leechat, M, “The International decade for Natural disaster reduction Backgroundand Objectives”, Disasters, 1990, V. 14, N. 1_14, p. 1_6.
- Mc Conkey, Dale; “Planning for Uncertainty”; Business Horizons Journal; 1987, V. 30, p. 40_45.
- Mitroff, Ian I, "Strategic management of corporation crisis”, Columbia Journal of world Business, V. 6,2001, p. 49_57.
- Parsonse, J .M, "The role of Perception in Crisis Planning", Journal of Public Relations Review, 2000, V. 26, N. 2, p. 155_171.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Vossoughi Rad, Vahid, Naghi pourfar, Valiallah.(2025) Historical Analysis of Saqifa Crisis Management; a Model for the Crises of Islamic Society. , 16(1), 113-134
Vahid Vossoughi Rad; Valiallah Naghi pourfar."Historical Analysis of Saqifa Crisis Management; a Model for the Crises of Islamic Society". , 16, 1, 2025, 113-134
Vossoughi Rad, V, Naghi pourfar, V.(2025) 'Historical Analysis of Saqifa Crisis Management; a Model for the Crises of Islamic Society', , 16(1), pp. 113-134
