, Volume 16, Issue 2, No 47, Year 2025 , Pages 103-120
The Infallible Imams’ (PBUT) Methods of Dealing with Sufi Groups
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Seyed ahmad mousavi
/ Instructor, Department of Islamic Education, Yazd University / ahmad.mousavi@yazd.ac.ir
/ Instructor, Department of Islamic Education, Yazd University / ahmad.mousavi@yazd.ac.irMohammad Dashti / Assistant Professor, Department of History, al-Mustafa International University / dr.dashti400@yahoo.com
Abstract:
Using a descriptive-analytical method and adopting a historical approach, this article studies the infallible Imams’ (PBUT) methods of confrontation with Sufi groups. Historical evidence suggests that Sufi behavior emerged in the time of the Imams in the form of behaviors such as leaving the world, seclusion (withdrawing from society), Self-criticism, poverty, austerity, hunger and the like, this kind of behavior and lifestyle caused the reaction of the Imams (PBUT). In the first step, the most important symbols of Sufi tendencies are expressed and the role and place of these symbols in the thoughts and lives of mystics and Sufis of the first Islamic centuries is examined. In the next step, the ways in which the Imams dealt with such behaviors and thoughts are discussed. Findings show that the Ahl al-Bayt’s approach to Sufi extremist ideas was denial and rejection. They have always tried to keep the society away from the tendency towards such thoughts and attitudes. Imams’ (PBUT) methods of dealing with Sufi tendencies are explained in two parts, scientific and practical.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :شیوه‌های برخورد ائمه‌ی اطهار علیها السلام با گرایش‌های صوفیانه
Abstract:
مسئلۀ مورد بررسی در این مقاله، شیوه های برخوردانکاری و اعتراض آمیز ائمه‌ی اطهار(ع) با گرایش های صوفیانه است. این مسئله با روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد تاریخی و با تکیه بر منابع تاریخی و روایی بررسی و تحلیل شده است. شواهد تاریخی حاکی از پیدایش رفتار ها و اندیشه های صوفیانه در عصر ائمه است که نمود و ظهور آن در رفتارهایی همچون ترک دنیا، عزلت (کناره گیری از جامعه)، نکوهش نفس، فقر، ریاضت، گرسنگی و مانند اینها بوده و این نوع سلوک و سبک زندگی، واکنش ائمه را برانگیخته است.
در این پژوهش ابتدا و از باب مقدمه، مهم ترین نمادهای گرایش های صوفیانه بیان شده و نقش و جایگاه این نمادها در افکار و زندگی عرفا و صوفیان قرون نخستین اسلامی بررسی گردیده است؛ سپس شیوه های مواجهۀ ائمه در مبارزه با چنین رفتارها و اندیشه هایی بحث و بررسی شده است. این بررسی روشن می سازد که سیره و روش برخورد اهل بیت با اندیشه های افراطی صوفیانه، انکار و نفی بوده و ائمه همواره کوشیده اند تا از شیوع این گونه افکار و رفتارها در بین مسلمانان جلوگیری کنند و در مقابل، رفتار صحیح اسلامی و قرآنی را متذکر شوند. شیوه های برخورد ائمه با گرایش های صوفیانه، در دو بخش علمی و عملی تبیین شده است.
References:
- نهج‌البلاغه، ترجمة محمد دشتي، قم، مشهور، 1379.
- صحیفه سجادیه، ترجمة محمدمهدي رضايي، قم، معارف، 1390.
- ابن ابي‌الحدید، عزالدین ابوحامد، شرح نهج البلاغه، تصحيح محمدابوالفضل ابراهیم، قم، کتابخانة آيت‌الله مرعشی نجفی، 1337.
- ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
- ابن‌عربي، محي‌الدين، الفتوحات المكيه، بیروت، دار صادر، بی‌تا.
- اصفهانی، ابونعیم احمدبن عبدالله، حلیة الاولیاء، بیروت، دارالکتاب العربی، 1408ق.
- اقبال لاهوری، محمد، احیای فکر دینی در اسلام، ترجمة احمد آرام، تهران، کانون نشر پژوهش‌های دینی، بي‌تا.
- بدوی، عبدالرحمن، تاریخ التصوف الاسلامی من البدایة حتی نهایة القرن الثانی، کویت، وکالة المطبوعات، 1978م.
- پناهی، مهین، اخلاق عارفان؛ اخلاق متصوفه از خلال متون عرفانی از آغاز تا اوایل قرن هفتم، تهران، روزنه، 1378.
- ثقفی، ابراهیم‌بن محمد، الغارات، ترجمة عبدالمحمد آیتی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1374.
- جامی، عبدالرحمن، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمود عابدی، تهران، اطلاعات، 1370.
- حکیمی، محمدرضا، دانش مسلمین، چ پنجم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1379.
- حیدری، سیدکمال، العرفان الشیعی، به اهتمام شیخ خلیل رزق، تهران، مؤسسة فرهنگی امام جواد، 1394.
- راغب اصفهانی، حسین‌بن محمد، معجم مفردات الفاظ القرآن، تحقیق ندیم مرعشلی، تهران، مرتضوی، 1373.
- ریتر، هلموت، دریای جان، ترجمة عباس زریاب خوئي، تهران، علمي و فرهنگي، 1374.
- زرین‌کوب، عبدالحسين، شعله طور، تهران، سخن، 1377.
- ـــــ ، در قلمرو وجدان، چ سوم، تهران، سروش، 1389.
- سراج، ابونصر عبدالله‌بن علی، اللمع فی التصوف، نسخه و تصحیح نیکلسون، ترجمه مهدی مجتبی، تهران، اساطیر، 1382.
- سهروردی، شهاب‌الدین، عوارف المعارف، ترجمه ابومنصوربن عبدالمؤمن اصفهانی، چ دوم، تهران، علمی و فرهنگی، 1374.
- شایگان، داریوش، آئین هندو و عرفان اسلامی، تهران، نشر و پژوهش فرزان روز، 1382.
- طبرسی، احمدبن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، مشهد، مرتضي، 1403ق.
- طبری، محمدبن جریر، جامع البیان فی تفسیرالقرآن، بیروت، دارالمعرفه، 1412ق.
- عطار، فریدالدین، تذکرة الاولیاء، تصحیح محمد استعلامی، چ پنجم، تهران، زوار، 1366.
- غزالی، ابوحامد، منهاج العابدین، ترجمة عمربن عبدالجبار سعدی، تهران، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ایران، 1359.
- غنی، قاسم، تاریخ تصوف در اسلام از صدر اسلام تا عصر حافظ، چ سوم، تهران، زوار، 1356.
- قرشى، سيدعلى‌اكبر، قاموس قرآن، چ ششم، تهران، دار الكتب الاسلاميه، 1371.
- قشیری، ابوالقاسم، ترجمه رساله قشیریه، تصحيح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران، علمي و فرهنگي، 1361.
- قمی، عباس، سفینة‌البحار، تهران، فراهانی، 1363.
- کشی، محمدبن عمر، رجال کشی، مشهد، دانشگاه مشهد، 1348.
- کلابادی، ابوبکر محمدبن اسحاق، التعرف لمذهب اهل التصوف، تحقیق و تعلیق احمد شمسالدین، بیروت، دار الکتب العلمیه، 1422ق.
- کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، چ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365.
- لاهیجی، شمسالدین محمد، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، تحقیق و تعلیق محمدرضا برزگر و عفت کرباسی، چ ششم، تهران، زوار، 1385.
- مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بيروت، مؤسسة الوفاء، 1404ق.
- محدث نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، قم، موسسه آل البیت لااحیاء التراث، چ 1، 1408ق.
- مستملی بخاری، اسماعیل‌بن محمد، شرح التعرف لمذهب التصوف، مقدمه، تصحیح و تحشیه محمد روشن، تهران، اساطیر، 1363.
- مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، صدرا، 1385.
- معروف الحسنی، هاشم، تصوف و تشیع، ترجمه محمدصادق عارف، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، 1369.
- معین، محمد، فرهنگ معين، تهران، معین، 1381.
- هجویری غزنوی، علی‌بن عثمان، کشف المحجوب، مقدمه قاسم انصاری، چ سوم، تهران، کتابخانه طهوری، 1373.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
mousavi, Seyed ahmad, Dashti, Mohammad.(2025) The Infallible Imams’ (PBUT) Methods of Dealing with Sufi Groups. , 16(2), 103-120
Seyed ahmad mousavi; Mohammad Dashti."The Infallible Imams’ (PBUT) Methods of Dealing with Sufi Groups". , 16, 2, 2025, 103-120
mousavi, S, Dashti, M.(2025) 'The Infallible Imams’ (PBUT) Methods of Dealing with Sufi Groups', , 16(2), pp. 103-120
