, Volume 2, Issue 2, No 6, Year 2025 , Pages 57-74
"Twelve-animal" Caendar; Jts Application to Historical Works Seyyid
Article Type:
Promotional
Writers:
Abstract:
Man, the most honourable of the creatures, has the abibility to reason and to creat things.
When this creatur's feet first touched the earth, he started to thing of producing things which he needed to plan correctly for a better life. He needed the means of solving the problems and difficultculties he faces, which is necessary for preparing the grounds for an agreeable life.
Man's meditiation on the beaven and the earth, the starts and planets and their orderly movement and their fixed positions enabled him to discover things and make achievements. Aftef a time he was able to produce a calendar. Different kinde of calendars were made. The differences in form and quality of the calendar is ascribed to the differences of the nations' culture, needs or to such factors like time of place.
Different names were givne to the calendar, for instance a twelve - animal calcndar.
Mongol. Khata'i, Yaghori, Qaychaqi and Tyrkey are other names of the calendar. These were associated with specific periods of times, for example, the Morgol era or the Safawid era. Calenders were used by some other nations suoh as Chinese, Easter Turkstanians and Iranaians though their use of calendars was not very notable.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :گاه شمارى دوازده حیوانى و کاربرد آن در آثار تاریخى
Abstract:
انسان به عنوان اشرف مخلوقات و موجود اندیشمند و مبتکر، آن گاه که پا به عرصه وجود نهاد، درصدد دست یافتن ابزارى برآمد تا بدان طریق بتواند با برنامه ریزى هاى صحیح و دقیق، حداکثر بهره مندى را از زمان براى غلبه بر موانع و مشکلات موجود در پیش گیرد و موجبات لازم را براى استمرار حیات خویش بیش از پیش فراهم سازد.
در این راستا این موجود متفکر، با تدبّر در آسمان ها و زمین و چگونگى استقرار سیارات و ستارگان و حرکت هماهنگ آن ها و قوانین حاکم بر این امور، به نوآورى جدیدى دست زد که بعدها به تقویم و گاه شمارى شهرت یافت، لکن این ابزار سنجش و تقسیم زمان، در برخورد با فرهنگ ها و نیازهاى اجتماعى در زمان ها و مکان هاى گوناگون در سطح جهان، صورت هاى متفاوتى را پذیرفت و به تبع آن، نام هاى مختلفى به خود گرفت که یکى از آن ها تقویم دوازده حیوانى است. خود این گاه شمارى نیز با عناوینى همچون تقویم هاى مغولى، خطایى، او یغورى، قیچاقى و ترکى، در برخى از مقاطع تاریخى، بهویژه دوره سلطه مغولان و عصر صفوى و حتى به طور نسبى تا سال 1304ق . در میان ساکنان بخش هایى از جهان، از جمله چین، ترکستان شرقى و ایران به کار گرفته شد.
براین اساس، مقاله حاضر در صدد آن است که به سبب کاربرد نسبى آن در برخى از آثار مکتوب تاریخى به پاره اى از موضوعات درباره این گاه شمارى، همچون منشأ پیدایش، دلیل نام گذارى، فلسفه نام سال ها و میزان و چگونگى به کارگیرى آن در نوشته هاى تاریخى بپردازد.
References:
- 1. استرآبادى، سیدحسن بن مرتضى، تاریخ سلطانى (از شیخ صفى تا شاه صفى)، انتشارات علمى، 1364هـ .ش.
- 2. استرآبادى، میرزا مهدى، سنگلاخ، نشر مرکز، 1374هـ .ش.
- 3. بیرشک، احمد، گاهنامه تطبیقى سه هزار ساله، علمى و فرهنگى، 1376 هـ .ش.
- 4. پل پلیو، تاریخ سرّى مغولان، ترجمه دکتر شیرین بیانى، دانشگاه تهران، 1383 هـ .ش.
- 5. ترکمان، اسکندر بیگ، تاریخ عالم آراى عباسى، زیر نظر ایرج افشار، امیرکبیر، تهران، 1382 هـ .ش.
- 6. دایرة المعارف آذربایجان شوروى، باکو، 1976 م.
- 7. راورتولد، و، تاریخ ترکهاى آسیاى میانه، ترجمه دکتر غفارى حسنى، توس، 1374 هـ .ش.
- 8. عبداللهى، دکتر رضا، تاریخ تاریخ در ایران، امیرکبیر، تهران، 1366 هـ .ش.
- 9. عبدى بیک، زین العابدین، تکملة الاخبار، تصحیح عبدالحسینى نوایى، نشر نى، تهران،
- 1369 هـ .ش.
- 10. عقیلى، سیف الدین حاجى بن نظام، آثار الوزراء، اطلاعات، تهران، 1364 هـ .ش.
- 11. فراهى، ابونصر، نصاب الصبیان، به اهتمام دکتر محمد جواد مشکور، اشرفى، تهران، 1354 هـ . ش.
- 12. فصلنامه، آذرى ائل دیلى و ادبیاتى، سال دوم، شماره 6، زمستان 1383 هـ .ش.
- 13. فضل الله، رشیدالدین، جامع التواریخ، اقبال، 1376 هـ .ش.
- 14. کاشغرى، محمود، دیوان لغات الترک، دارالخلافة العلیة، مطبعه عامره، 1333 هـ .ش
- 15. مینوى، مجتبوى، تاریخ و فرهنگ، خوارزمى، تهران، 1369 هـ .ش
- _. WWW.ozturkler.com/data-english/
- _. Http://Home.arcor.de/Marcmarti/
- _. WWW.Ku.edu/Carrie/Texts/carrie/book
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Jawdi, Sayyed Mehdi.(2025) "Twelve-animal" Caendar; Jts Application to Historical Works Seyyid. , 2(2), 57-74
Sayyed Mehdi Jawdi.""Twelve-animal" Caendar; Jts Application to Historical Works Seyyid". , 2, 2, 2025, 57-74
Jawdi, S.(2025) '"Twelve-animal" Caendar; Jts Application to Historical Works Seyyid', , 2(2), pp. 57-74
