, Volume 8, Issue 1, No 29, Year 2025 , Pages 117-116
An Analytical Review of the Social Status of Iranian Christians: between the Fourth Century and Sixth Century AH
Article Type:
Promotional
Writers:
✍️ Mahdi Dehghan Hesampur / MA Student of the History of Islamic Iran, Tarbiat Modarres University / md6998@gmail.com
Seyed abolghasem Furoozani / Associate Professor of History Department, Shiraz University / foroozani_s_a@yahoo.com
Hadi Keshawarz / MA Student of the History of Islamic Iran, Shiraz University / hadekeshavarz88@yahoo.com
Abstract:
The Christian minority in Iran entered a new age after the spread of Islam in Iran. The Iranian Christians started to revitalize their religious and theological thoughts and reconstruct their society in this new stage which was characterized by the confusion in the social structure in Iran which followed the decline of Sasanid state. Due to the Islamic rules connected to dhimis (protected people) and some of the conventional rules of Islamic society, most of which contradicted Islam's doctrines, the Christian minority had some limitations after the consolidation of the edifice of Islam in Iran and the growing political authority of the Islamic world. Towards the end of fourth century AH and due to the new political and cultural atmosphere created by the Qaznavid state and some religious fanatics who were under its support, this minority entered a critical stage which continued until the sixth century AH. The present paper investigates the conditions of the Christian minority in Iran between the fourth century the sixth century AH providing a comprehensive (non-elitist) outlook with special emphasis on all the strata of this religious minority.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :باز بینی تحلیلی پایگاه اجتماعی مسیحیان ایران در سده‌های چهارم تا ششم هجری
Abstract:
اقلیت مسیحی در ایران پس از ورود اسلام به این سرزمین، وارد عصر جدیدی شد. در این دوران که مشخصه‌ی اصلی آن، آشفتگی ساختارهای جامعه ایران پس از فروپاشی دولت ساسانی بود، مسیحیان اقدام به تجدید قوای اندیشه های مذهبی و کلامی و ساختار جامعه خویش کردند. با تحکیم پایه های اسلام در ایران و استحکام اقتدار سیاسی جهان اسلام، مسیحیان بر اساس بعضی احکام اسلامی مربوط به اهل ذمّه و برخی قواعد عرفی جامعه‌ی اسلامی، که بسیاری از آنها با آموزه های دین اسلام مغایرت داشت، با محدودیت هایی روبه رو شدند. مقارن با اواخر سده چهارم هجری، اقلیت یادشده در فضای سیاسی و فرهنگی تازه ای که حکومت غزنوی و بعضی از متحجران دینی تحت حمایت آنان ایجاد کرده بودند، وارد یک عصر بحرانی شد که تا قرن ششم هجری امتداد یافت.
در این پژوهش، وضعیت اقلیت مسیحی در ایران در سده های چهارم تا ششم هجری با نگاهی فراگیر (غیرنخبه گرایانه) و با تأکید بر تمام قشرهای این اقلیت مذهبی، بررسی می شود.
Keywords:
References:
- ابن‌حوقل، صورة الارض، ترجمه جعفر شعار، بي‌جا، انتشارات بنياد فرهنگ ايران، 1345.
- ابن‌فقيه همداني، مختصر البلدان، چ چهارم، بيروت، دارالاحياء الثرات العربي، 1998م.
- ابودلف، سفرنامه، با تعليقات و تحقيقات ولاديمر مينورسكي، ترجمه سيد ابو الفضل طباطبايي، تهران، انتشارات فرهنگ ايران زمين، 1342.
- اشپولر، برتولد، تاريخ ايران در قرون نخستين اسلامي، ترجمه جواد فلاطوري، تهران، شركت انتشارات علمي و فرهنگي، 1379.
- اصطخري ابواسحاق ابراهيم، مسالك و ممالك، به اهتمام ايرج افشار، بي‌جا، شركت انتشارات علمي و فرهنگي، 1368.
- اوليري، دليسي، انتقال علوم يوناني به عالم اسلامي، ترجمه احمد آرام، تهران، دانشگاه تهران، 1342.
- باسورث، كليفورد ادموند، تاريخ غزنويان، ترجمه حسن انوشه، تهران، امير كبير، 1381.
- بيروني، ابوريحان، آثارالباقيه، ترجمه اكبر دانا سرشت، تهران، امير كبير، 1364.
- تاريخ سيستان، به تصحيح ملك الشعراي بهار، به همت محمد رمضاني صاحب موسسه خاور، تهران، بي‌نا، 1314.
- جيهاني، ابوالقاسم‌بن احمد، اشكال العالم، ترجمه عبدالسلام كاتب، تصحيح فيروز منصوري، بي‌جا، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوي، 1368.
- حدود العالم من المشرق الي المغرب، ترجمه منوچهر ستوده، تهران، دانشگاه تهران، 1340.
- حسيني، صدرالدين ابوالحسن علي‌بن ناصر‌بن علي، زبدة التواريخ(اخبار امرا و پادشاهان سلجوقي)، ترجمه رمضان علي روح الهي، تهران، ايل شاهسون بغدادي، 1380.
- حموي بغدادي، ياقوت، معجم البلدان، ترجمه عليقلي منزوي، بي‌تا، نشر معاونت معرفي و آموزشي، 1380.
- خوارزمي، ابوعبدالله محمدبن احمد، مفاتيح العلوم، ترجمه حسين خديو جم، بي‌جا، بنياد فرهنگ ايران، 1347.
- خوري حتي، فيليپ، تاريخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاينده، چ سوم، تهران، شركت انتشارات علمي و فرهنگي، 1380.
- راوندي، محمدبن علي، راحه الصدور و آيه السرور، بسعي و تصحيح محمد اقبال، بي‌جا، شركت انتشارات علمي و فرهنگي، بي‌تا.
- زرين كوب، عبدالحسين، تاريخ مردم ايران(2)، تهران، اميركبير، 1386.
- ـــــ ، تاريخ ايران بعد از اسلام، تهران، اميركبير، 1387.
- ستارزاده، مليحه، سلجوقيان، تهران، انتشارات سمت، 1386.
- شهرستاني، محمدبن عبدالكريم، الملل و النحل، تحرير نو و ترجمه مصطفي خالقداد هاشمي، با مقدمه و تصحيح و حواشي سيد محمدرضا جلالي نائيني، تهران، اقبال، بي‌تا.
- صادقي سمرجاني، حسن، بهتريين تاجيكان «شرح زندگاني، تحليل و بررسي عقايد و شيوه حكومت‌داري نظام‌الملك طوسي در عصر سلجوقيان»، نيشابور، ابرشهر، 1383.
- صفا، ذبيح‌الله، خلاصه تاريخ سياسي، اجتماعي و فرهنگي ايران، تهران، اميركبير، 1356.
- طوسي، خواجه نظام‌الملك، سيرالملوك(سياست نامه)، به اهتمام هيوبرت دارك، بي‌جا، شركت انتشارات علمي و فرهنگي، 1372.
- غبار، مير غلام محمد، افغانستان در مسير تاريخ، قم، احسايي، 1375.
- فروزاني، ابوالقاسم، غزنويان از پيدايش تا فرو پاشي، تهران، سمت، 1384.
- قمي، حسن‌بن محمد، تاريخ قم، ترجمه حسن‌بن علي‌بن حسن، به تصحيح و تحشيه سيدجلال‌الدين طهراني، بي‌جا، طوس، 1361.
- كرمر، جوئل.ل، احياي فرهنگي در عهد آل‌بويه، ترجمه محمد سعيد حنايي كاشاني، تهران، مركز نشر دانشگاهي، 1375.
- كريستين‌‌سن، آرتور، ايران در زمان ساسانيان، ترجمه رشيد ياسمي، تهران، نگاه، 1384.
- گرديزي، ابوسعيد عبدالحي‌بن ضحاك، به تصحيح و تحشيه و تعليق عبدالحي حبيبي، بي‌جا، دنياي كتاب، 1363.
- گيرشمن، رومن، ايران از آغاز تا اسلام، ترجمه محمد معين، تهران، نشر كتاب، 1349.
- لمبتون، آ. باساني و ديگران، تاريخ ايران(از آمدن سلجوقيان تا فروپاشي دولت ايلخانان)، ترجمه حسن انوشه، تهران، اميركبير، 1385.
- لمبتون، آن. كي. اس، دولت و حكومت در اسلام، ترجمه سيدعباس صالحي و محمدمهدي فقيهي، تهران، موسسه چاپ و انتشارات عروج، 1374.
- لوبون، گوستاو، تمدن اسلام و عرب، ترجمه حضارۀ العرب، بقلم سيدهاشم حسيني، چ سوم، بي‌جا، كتابفروشي اسلاميه، 1358.
- لوي بيئل، تيموتي، جنگ‌هاي صليبي، تهران، ققنوس، 1385.
- ماوردي، ابوالحسن علي‌بن محمد، آيين حكمراني، ترجمه و تحقيق از حسين صابري، تهران، علمي و فرهنگي، 1383.
- متز، آدام، تمدن اسلامي در قرن چهارم هجري، ترجمه عليرضا ذكاوتي قراگوزلو، تهران، اميركبير، 1362.
- محمدبن منوربن ابي سعيد، اسرار التوحيد في مقامات الشيخ ابي‌سعيد، به اهتمام ذبيح الله صفا، بي‌جا، بي‌نا، 1361.
- مقدسي، ابوعبدالله محمدبن احمد، احسن التقاسيم في معرفة الاقاليم، ترجمه علينقي منزوي، بي‌جا، شركت مولفان و مترجمان ايران، 1361.
- ميلر، و. م، تاريخ كليساي قديم در امپراطوري روم و ايران، ترجمه علي نخستين، بي‌جا، بي‌نا، بي‌تا.
- نرشخي، ابوبكر محمدبن جعفر، تاريخ بخارا، ترجمه ابونصر احمدمحمدبن نصر القبادي، تلخيص محمدبن زفربن عمر، تصحيح و تحشيه مدرس رضوي، بي‌جا، انتشارات مدرس، 1363.
- هويان، آندرانيك، كليساهاي مسيحيان در ايران زمين، تهران، اداره كل امور فرهنگي، 1383.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Dehghan Hesampur , Mahdi, Furoozani, Seyed abolghasem, Keshawarz, Hadi.(2025) An Analytical Review of the Social Status of Iranian Christians: between the Fourth Century and Sixth Century AH. , 8(1), 117-116
Mahdi Dehghan Hesampur ; Seyed abolghasem Furoozani; Hadi Keshawarz."An Analytical Review of the Social Status of Iranian Christians: between the Fourth Century and Sixth Century AH". , 8, 1, 2025, 117-116
Dehghan Hesampur , M, Furoozani, S, Keshawarz, H.(2025) 'An Analytical Review of the Social Status of Iranian Christians: between the Fourth Century and Sixth Century AH', , 8(1), pp. 117-116
