Pages:
7-22
Receive Date: 2025/02/24
Accept Date: 2025/02/24
Abstract:
Ethan Kleberg is a contemporary orientalist and Zionist Shiite scholar active in the field of Shiite studies. He tries to explain the meaning of the term and its background in two studies on the term Rafidah. Kleberg examines the idiomatic meaning of the term and the semantic burden of the term by using early Shiite and Sunni sources. He insists that the term Rafida, which initially had a negative meaning, has been turned into a positive and honorable term by the Shiite Imams. It also follows the history of the term Rafida from the time of Idris the Prophet and later to the history of Islam. His view was interpreted and the gaps in this view were identified in terminology and background knowledge in his critique of qualitative content analysis. The findings of study show that Kleberg first did not distinguish between lexical and idiomatic meaning and neglected lexical semantics; For this reason, in the background, he has confused between two meanings, Secondly, he ultimately failed to prove his claim that the responsibility for proof has a positive meaning for the term Rafidah, and provided a compelling reason, but rather numerous historical and hadith reasons to the contrary. Also, he has not reached a clear conclusion in his articles and has only stated the probabilities, and in the classification of propositions and probabilities, he does not observe the coherence of method and logical order.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :نقد دیدگاه اتان کلبرگ در تحلیل مفهومی و پیشینهشناسی اصطلاح «رافضه»
Abstract:
اتان کلبرگ، خاورشناس معاصر و شیعه پژوه صهیونیستی و فعال در حوزۀ مطالعات شیعی است. او در دو مقاله ای که در خصوص اصطلاح رافضه تدوین کرده، در تلاش برای تبیین معنای این اصطلاح و پیشینه شناسی آن است. کلبرگ با استفاده از منابع متقدم شیعه و اهل سنت، معنای اصطلاحی رافضه و بار معنایی این اصطلاح را مورد بررسی قرار می دهد. او بر این نکته اصرار دارد که اصطلاح رافضه که ابتدا دارای معنایی منفی بوده، توسط ائمۀ شیعه به اصطلاحی مثبت و افتخارآمیز بدل شده است. همچنین پیشینۀ اصطلاح رافضه را از زمان ادریس نبی و بعد از آن حضرت موسی تا تاریخ اسلام دنبال می کند. در نقد دیدگاه او به روش تحلیل محتوای کیفی، به تفسیر دیدگاه وی و شناسایی خلأهای این دیدگاه در اصطلاح شناسی و شناخت پیشینه پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد که کلبرگ اولاً میان معنای لغوی و اصطلاحی قائل به تمایز نشده و از مفهوم شناسی لغوی غفلت نموده است؛ به همین دلیل در پیشینه نیز میان دو معنا خلط کرده است؛ ثانیاً او در نهایت نتوانسته مدعای خود را که اثبات بار معنایی مثبت برای اصطلاح رافضه است، به اثبات برساند و دلیل متقنی ارائه کند، بلکه دلایل متعدد تاریخی و حدیثی خلاف این ادعا را نشان می دهد. همچنین وی در مقالات خود به نتیجۀ روشن نرسیده و صرفاً احتمالات را بیان کرده است و در دسته بندی اقوال و احتمالات نیز انسجام روشی و نظم منطقی را رعایت نمی کند.
References:
- ابنتيميه، احمدبن عبدالحلیم، الفتاوى الکبرى، تحقیق حسین محمد مخلوف، بیروت، دارالنشر، بیتا.
- ابنحنبل، عبداﷲبن احمد، مسائل احمدبن حنبل روایة ابنه عبداﷲ، بیروت، دارالنشـر، ۱۴۰۱ق.
- ابنعابدین، محمدامین، حاشیة ردالمختار علی الدرالمختار، بیروت، دارالنشر، ۱۴۲۱ق.
- ابنفارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، بیروت، دارالنشر، ۱۴۲۰ق.
- ابنمنظور، محمدبن مکرم، لسان العرب، قم، ادب الحوزه، 1405ق.
- ابننجیم، زینالدینبن ابراهیم، البحرالرائق شرح کنزالدقائق، بیروت، دارالنشر، بیتا.
- ابوحاتم رازی، احمدبن حمدان، الزینة فی الکلمات الاسلامیة العربیة، قاهره، بينا، 1957.
- اشعری قمی، سعدبن عبداﷲ، المقالات والفرق، تصحيح محمدجواد مشکور، تهران، مؤسسة مطبوعـاتی عطائی، ۱۹۶۳م.
- ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشادی، «تحلیل محتوای کیفی»، پژوهش، 1390، سال سوم، ش ۲ (پیاپی ۶)، ص 15ـ44.
- الويري، محسن، «نقد نظريهاي در پيدايش شيعة اثنيعشري»، فصلنامه پژوهشي دانشگاه امام صادق، 1374، ش 2، ص 51ـ86.
- بجیرمی، سلیمان، حاشیة البجیرمی علی شرح منهج الطلاب، بیروت، دارالنشر، بیتا.
- برقی، احمدبن محمد، المحاسن، تحقیق محمدصادق بحرالعلوم، نجف، بینا، 1964م.
- بغدادی، عبدالقاهربن طاهر، الفرق بین الفرق و بیان الفرقة الناجیة، بیروت، دارالنشر، ۱۹۷۷م.
- ثعلبی، احمدبن محمد، قصص الانبیاء، بیروت، بینا، بيتا.
- ذهبی، شمسالدین، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، بیروت، دار المعرفة للطباعة و النشر، 1382ق.
- رازی، عبدالرحمن، الجرح و التعدیل، بیروت، دارالنشر، ۱۲۷۱ق.
- رحمتي، محمدكاظم، «شيخ صدوق و نظرية تحريف قرآن»، كتاب ماه دين، 1380، ص 45و46، ص 34ـ61.
- سبحانی، جعفر، الملل و النحل، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه، 1366.
- سبکی، علیبن عبدالکافی، فتاوی السبکی، بیروت، دارالنشر، بيتا.
- سمرقندی، نصربن محمد، تفسیر السمرقندی المسمی ببحرالعلوم، تحقیق محمود مطرجی، بیروت، دارالنشـر، بيتا.
- شهرستانی، محمدبن عبدالکریم، الملل و النحل، چ سوم، قم، شريف الرضي، 1364.
- صفار، محمدبن حسن، بصائر الدرجات في فضائل آلمحمد، چ دوم، قم، كتابخانة آيتالله مرعشي نجفي، 1404ق.
- طبرسى، ابومنصور، الإحتجاج، مشهد، مرتضى، 1403ق.
- علوى، محمدبن علىبن حسين، المناقب، تصحيح حسين موسوى بروجردى، قم، دليل ما.
- فراهیدی، خلیلبن احمد، العین، تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم، دارالهجرة، ۱۴۰۵ق.
- کلیبولی، عبدالرحمنبن محمد، مجمع الأنهر فی شـرح ملتقـی الأبحـر، بیروت، دارالنشـر، ۱۴۱۹ق.
- کلینی، محمدبن یعقوب، الکافی، تحقیق علیاکبر غفاری، تهران، بینا، 1375.
- کوفی، فرات، تفسیر، نجف، بینا، ۱۳۵۴ق.
- كلبرگ، اتان، «نخستين كاربردهاي اصطلاح اثنيعشريه»، ترجمه محمدكاظم رحمتي، كتاب ماه دين، ش 47و48، ص 64ـ75.
- مجلسى، محمدباقر، بحارالأنوار، بيروت، دار احياء التراث العربي، 1404ق.
- مرتضى زبيدى، محمدبن محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بيروت، دار الفكر، 1414ق.
- مسعودى، ابوالحسن، اثبات الوصية للإمام عليبن ابيطالب، ترجمة محمدجواد نجفى، تهران، اسلاميه، 1362.
- مفید، محمدبن محمدبن نعمان، الإختصاص، نجفي، بينا، 1971م.
- ـــــ ، الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد، قم، کنگرة بینالمللی شیخ مفید، 1413ق.
- مقدسی، محمدبن مفلح، الفروع و تصحیح الفروع، تحقیق ابوالزهراء حازم القاضی، بیروت، دارالنشر، ۱۴۱۸ق.
- منتظريمقدم، حامد، «بازخواني و نقد ديدگاههاي كلبرگ و مدرسي طباطبايي دربارة پيدايش تشيع اثناعشري»، تاريخ اسلام در آينه پژوهش، 1399، ش 48، ص 103ـ124.
- منقري، نصربن مزاحمر، وقعة صفين، تصحيح هارون عبدالسلام محمد، چ دوم، قم، كتابخانة آيتالله مرعشي نجفي، 1404ق.
- ناشي اكبر، الأوسط في المقالات، قم، مركز مطالعات اديان و مذاهب، 1386.
- نسائی، احمدبن شعیب، خصائص امیرالمؤمنین علیبن ابیطالب، تهران، دارالثقلین، ۱۳۷۷ق.
- نوبختی، حسنبن موسى، فرق الشيعة، بیروت، دار الأضواء، 1404ق.
- Israel Friedlaende, “The Heterodoxies of the Shiites" in the Presentation of Ibn Ḥazm, JAOS, N. 29, p. 137-159, 1908.
- Kohlberg, Etan, "The Term “Rāfiḍa”, in Imāmī Shīaī Usage", in Journal of the American Oriental Society, N. 99 (4), p. 677-679, 1979.
- _____ , "Al-Rāfida", in The Encyclopaedia of Islam, V. VIII, p. 386-389, Leiden, Brill, 1998.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ahmadian, Hasan, Esmaili , Masoumeh.(2025) A Critique of Ethan Kelberg's Perspective on the Conceptual and Historical Analysis of the Term "Rafidah". , 17(2), 7-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hasan ahmadian; Masoumeh Esmaili ."A Critique of Ethan Kelberg's Perspective on the Conceptual and Historical Analysis of the Term "Rafidah"". , 17, 2, 2025, 7-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ahmadian, H, Esmaili , M.(2025) 'A Critique of Ethan Kelberg's Perspective on the Conceptual and Historical Analysis of the Term "Rafidah"', , 17(2), pp. 7-22
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
ahmadian, H, Esmaili , M. A Critique of Ethan Kelberg's Perspective on the Conceptual and Historical Analysis of the Term "Rafidah". , 2025; 17(2): 7-22